Niezłe ziółka (część 23)

 

Bulbina to rodzaj roślin z rodziny Asphodelaceae, nazwa dotyczy wielu gatunków dawniej umieszczonych w Liliaceae- bylin o bulwiastym kłączu . Występuje głównie w Afryce Południowej , z kilkoma gatunkami rozciągającymi się na tropikalną Afrykę i kilkoma innymi występującymi w Australii i Jemenie .

Bulbine jest rodzajem  roślin z kwiatami zwykle żółtymi, białymi, pomarańczowymi lub różowymi. Kilka gatunków uprawianych jest w ogrodach,  zwłaszcza B. frutescens- zdjecie poniżej.

Gatunki  przypominają wyglądem Aloes , ale z miękkimi, mięsistymi. Są to  krzewy , zrośnięte byliny , karłowate geofity i odmiany jednoroczne. Od późnej wiosny do jesieni, ulegają spoczynkowi, który różni się między gatunkami i zależą od różnych warunkach klimatycznych. Liście więdną i opadają, korzenie kurczą się. Rozmnażanie odbywa się głównie za pomocą nasion, ale niektóre gatunki tworzą wiele rozłogów i mogą być rozmnażane za pomocą sadzonek.

 

Bulbine Natalensis to zioło z południowej i południowo-wschodniej Afryki, które tradycyjnie było używane głównie jako afrodyzjak. Ze względu na jego wpływ na funkcje poznawcze i seksualność, obecnie badany jest pod kątem jego wpływu na testosteron.

Trzy oddzielne badania na szczurach dotyczące poziomu testosteronu w surowicy odnotowują znaczny wzrost poziomu tego hormonu we krwi a jedno z badań wykazało również spadek poziomu estrogenu.

Sok z liści jest również stosowany do celów miejscowych, takich jak pęknięte usta i oparzenia, podczas gdy wodny ekstrakt z liści jest stosowany na problemy jelitowe (biegunka, wymioty, konwulsje) i  w celach przeciwcukrzycowych i przeciwreumatoidalnych .

Używano go w różnych kulturach, gdzie rośnie (północne i wschodnie części Afryki) i nazywał się ingcelwane w Xhosa, rooiwortel w Afrikaans i ibhucu w Zulu.

Wyizolowane z zioła związki obejmują : saponiny, antrachinony, garbniki, glikozydy nasercowe, alkaloidy.

Wstępne dowody sugerują, że podobnie jak w przypadku prawidłowego cyklu sterydowego, im dłużej używa się Bulbine Natalensis, tym bardziej problematyczny staje się profil lipidowów. Zwiększa się testosteron, LH, FSH, progesteron, może podnosić, stosowany  w dużych dawkach, poziom prolaktyny, zmniejsza natomiast estrogeny i estradiol. Może obciążać wątrobę, powoduje pewne efekty toksyczne w nerkach. Stosując należy robić badania krwi na powyższe hormony, cholesterol…itd.

Bulbine Natalensis  jako suplement diety w tabletkach, podnosi poziom testosteronu nawet o 347% i dodatkowo obniża poziom estrogenu o 35%. Jest stosowany w celu poprawy sprawności seksualnej i łagodzenia zaburzeń erekcji i co ciekawe może dawać lepsze efekty niż sildenafil.

 

Bulbine krzewiasta (Bulbine frutescens) to gatunek roślin z rodziny żółtakowatych. Naturalnie występuje w republice Południowej Afryki, najliczniej w suchych dolinach Prowincji Przylądkowej Wschodniej. Gatunek rozpowszechniony jako roślina uprawna, sadzona zwłaszcza w ogrodach skalnych. W naszym klimacie na zimę należy przenieść ją do domu. Jest odporna na suszę, dlatego w swojej ojczyźnie uprawiana często jako roślina okrywowa. Preferuje pełne słońce, ale będzie też rosnąć w półcieniu, przeniesiona do domu na zimę powinna stać na parapecie okna z południową wystawą.

Sukulent o mięsistych, równowąskich i gładkich (pozbawionych kolców)  liściach tworzących przyziemną rozetę. Z rozet tych wyrastają szarawe pędy, często wytwarzające korzenie przybyszowe. Na szczycie pędu wyrasta groniasto rozgałęziony kwiatostan z promienistymi kwiatami o 6 listkach okwiatu. Listki te są żółto-pomarańczowe i tworzą ciekawy efekt barwny z żółtymi i okazałymi pręcikami. Owocem jest niewielka torebka z drobnymi, czarnymi nasionami rozsiewanymi przez wiatr.

Żel z liści rośliny aplikuje się zewnętrznie na bóle, skaleczenia, wysypki, spierzchnięte usta, wypryski, liszaje, rzadziej w rwie kulszowej.

Korzenie i kłącza bulbine wykorzystywane są do przygotowywania wlewek i płukanek stosowanych na błony śluzowe, w leczeniu takich dolegliwości jak : biegunka i infekcje narządów moczowo-płciowych.

W tradycyjnej medycynie ludowej stosowany jest świeżo wyciśnięty żel z liści na: trądzik, bąble, opryszczkę (w ustach i nosie), ukąszenia, swędzenia, wrzody, poparzenia słoneczne, spękania skóry.

Zawiera substancje o działaniu antybakteryjnym.

Napar zrobiony z kilku liści w filiżance z wrzącą wodą stosowany jest na kaszel, przeziębienia i zapalenia stawów. Bulbine krzewiasta podobnie jak aloes zawiera glikoproteiny uaktywniające połączenia komórkowe między naskórkiem a skórą.

 

 

Titonia okrągłolistna, Titonia  rotundifolia Mill. jest rośliną jednoroczną, pochodzącą z Meksyku i wprowadzoną do Europy. Jest bardzo deko­racyjną rośliną i wabiącą stada motyli. Pędy sztywne wzniesione i gęsto rozgałęzione co nadaje jej krzewiasty pokrój. Dorasta w warunkach naturalnych nawet do 3 metrów. Duże bo do 30 cm długości, szorstkie liś­cie są sercowate lub owalne, rza­dziej trójklapowe. Na szczycie zgrubiałych pędów wyrastają koszyczki kwiatowe o średnicy od 8 do 15 cm, swym wyglądem przypominają dalie lub słoneczniczki. Kwitnie od czerwca do pierwszych przymrozków. Zewnętrzne kwiaty języczkowate, są kolory pomarańczowoczerwonego. Wewnętrzne żółte, rurkowate. Lubią stanowisko słoneczne. Łodygi są bardzo podatne na złamanie, dlatego wybieramy dla tych roślin miejsca osłonięte od wiatru.

Nazwa Tithonia została wprowadzona przez botanika francuskiego w 1799 roku. Tithonis był wg. mitologii greckiej ukochanym bogini świtu Aurory.

W handlu spotyka się przede wszystkim dwie odmiany: „Goldfinger” o pomarańczo­wych kwiatach i wysokości 0,8—1,2 m oraz „Torch” o jaskrawych, pomarańczowoczerwonych kwiatach i wysokości 1,5—1,7 m. Najniższą bo około 80 cm wysokości ma odmiana ‚Fiesta del Sol’

Rodzaj ten obejmuje 10 gatunków występujących w Ameryce Środkowej, zwłaszcza w Meksyku oraz Azji, Afryce i Australii.

W płatkach T. rotundifolia wykazano zawartość kwasu l-ascorbinowego, polifenoli, chlorofilu, flawonoidów, karotenoidów

Jak wynika z badań, kwiaty jadalne powinny znaleźć się w codzienne diecie stanowiąc bogate źródło prozdrowotnych, biologicznie czynnych związków- przeciwzapalnych, antyoksydacyjnych, uodparniających oraz jako środki prewencyjne czy lecznicze w chorobach nowotworowych.

 

 

Titonia diversifolia, inny gatunek tej rodziny jest wykorzystywana do leczenia cukrzycy, bólów brzucha i gardła , wątroby, niestrawności przez plemiona Luo Kenii.

Zawiera ona związki aktywne biologicznie : przeciwbiegunkowe, rozkurczające. Ekstrakty były tradycyjnie stosowane w leczeniu gorączki i malarii. Posiadają działanie antyoksydacyjne.

Składniki chemiczne T. diversifolia należą do klasy laktonów seskwiterpenowych, flawonoidów i pochodnych kwasu trans-cynamonowego (głównie kwasu kawoilochinowego) . Główne występowanie mono- i seskwiterpenów węglowodorów, zwłaszcza α-pinenu i β-kariofilenu, to olejki eteryczne powszechnie występujące w liściach i kwiatostanach T. diversifolia.

Kilka badań wykazało, że ekstrakty i metabolity wtórne izolowane z liści i kwiatostanów wykazywały interesujące działania biologiczne, takie jak przeciwzapalne, środek przeciwmalaryczny , cytotoksyczny , gastro-ochronny, przeciwdrobnoustrojowy, chemoprewentywny i przeciwhiperglikemiczny, co potwierdza jej lokalne stosowanie.

Z badań wynika też, że poziom metabolitów w kwiatostanie i częściach korzeni T. diversifolia jest zależna głównie od zmian niektórych składników pokarmowych w glebie, takich jak Ca, Mg, P, K i Cu. Natomiast ilość cukrów, seskwiterpeny laktonów i fenole w liściach i częściach łodyg,  można skorelować z ilością opadów i zmianami temperatury. Ogólnie zmiany te wywołuje stres, taki jak susza, amplituda termiczna, poziom promieniowania.

 

 

Celozja srebrzysta, grzebionatka właściwa, celozja grzebieniasta, koguci grzebień (Celosia argentea L.) to gatunek rocznej rośliny z rodziny szarłatowatych. Roślina rozpowszechniona jako chwast w strefie tropikalnej i zwrotnikowej o trudnym do ustalenia regionie pochodzenia (prawdopodobnie Indie).  Wysokość do 50 cm. Liście pojedyncze, jajowato-lancetowate, żywozielone. Kwiaty zebrane w gęste  kwiatostany w kolorze szkarłatnym lub żółtawym.

Znane są trzy odmiany, czasem traktowane jako odrębne gatunki:

• Celosia argentea argentea

 

• Celosia argente acristata. Należą tu rośliny, których kwiatostany tworzą charakterystyczne grzebienie

 

• Celosia argentea plumosa. Należą tu rośliny o wzniesionych, puszystych kwiatostanach złożonych z drobnych, zdeformowanych kwiatów

Zarówno wśród odmiany cristata, jak i plumosa występuje wiele kultywarów.

 

Jest uprawiana jako roślina ozdobna. Ze względu na klimat w Polsce uprawiana jest głównie jako roślina szklarniowa lub jako jednoroczna roślina ozdobna na rabatach. Często uprawiana jest na kwiat cięty (głównie w szklarniach), istnieją też odmiany karłowate uprawiane jako rośliny pokojowe.

Celozja znosi bardzo dobrze nawet największe upały. Wymaga stanowisk w pełnym słońcu, żyznej, przepuszczalnej i świeżej gleby. Rozmnaża się ją z nasion.

Nasiona były dawniej stosowane jak nasiona Amarantusa, nazywano je również amarantowym ziarnem.

Celosia argentea L.  jest szeroko stosowana w medycynie tradycyjnej do leczenia wielu schorzeń, takich jak gorączka, biegunka, wrzody, swędzenie, rany, żółtaczka, rzeżączka i zapalenie.

Z C. argentea L. wyodrębnia się różne fitokontyny, w tym saponiny triterpenoidowe, celosynę E, celosynę F i celosynę G wraz ze znanym związkiem: cristatainą, betalazą, kwasem nikotynowym, celogenamidem A, celogentyną AD, H, J i K.

Jest to roślina o potencjalnych wartościach farmakologicznych przebadana pod kątem różnych aktywności farmakologicznych, a mianowicie działania przeciwzapalnego, immunostymulującego, przeciwnowotworowego, hepatoprotekcyjnego, przeciwutleniającego, gojenia się ran, przeciwcukrzycowego i przeciwbakteryjnego, które opisano w ekstraktach z różnych części i  fitokonstytuentów tej rośliny . Roślina wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne.

Saponiny trytonpenoidowe I i celosynę II wyizolowano z nasion Celosia argentea L.

Celosian (celo syna), kwaśny polisacharyd z nasion Celosia argentea okazał się być silnym środkiem przeciw hepatotoksycznym dla chemicznych i immunologicznych modeli uszkodzenia wątroby u zwierząt. Celosian wywołał u myszy produkcję czynnika martwicy nowotworów α (TNF-α). Celosian również indukował wytwarzanie interleukiny-1β (IL-1β) i tlenku azotu (NO) w makrofagowej linii komórkowej J774.1 w sposób zależny od stężenia (1 do 1000 ug / ml). Co więcej, indukował wydzielanie IL-1β w ludzkich mono-jądrowych komórkach. Ponadto, jest wytwarzana przez celosian zwiększona aktywność interferonu gamma (IFN-γ) konkanawaliny A (Con A) w komórkach śledziony myszy, chociaż sam celosian nie wpływa znacząco na produkcję IFN-γ. Wyniki te wskazują, że celosian jest środkiem immunostymulującym oprócz działania przeciw hepatotoksycznego.

Chińscy naukowcy wykazali, że ekstrakt wodny z nasion ma właściwości przeciwprzerzutowe i immunomodelujace. (Y Hayakawa, H Fujii, K Hase, Y Ohnishi).

Badania prowadzone w Brazyli, kilka lat później potwierdziły, że leczenie spowodowało statystycznie istotną redukcję przeciwciał swoistych wobec anty-SRBC IgM z procesem aktywacji immunologicznej poprzez hamowanie lub stymulowanie produkcji przeciwciał , w zależności od dawki ekstraktu.

W innych badaniach ekstrakt z liści polepszał gojenie ran.

Ekstrakat alkoholowy z nasion wykazuje działanie przeciwcukrzycowe.

 

 

Kalmia, Dorodnia należy do rodziny wrzosowatych – Ericaceae. Obejmuje 8 gatunków, pochodzących z Ameryki Północnej i Kuby. Kalmia szerokolistna jest krzewem zimozielonym, dorastającym do ok. 2 m  wysokości, o koronie kulistej. Ulistnienie skrętoległe. Liście eliptyczne, 5-10 cm długości, zaostrzone, lśniące, nagie, zimozielone, od spodu żółtawo-zielone. Kwiaty miseczkowate, różowe, zebrane w baldachogrona. Kwiaty wonne. Różowe kwiaty mają purpurowe nacieki wewnątrz, co sprawia, ze są bardzo atrakcyjne. Pylniki są ukryte w kieszonkowatych zagłębieniach korony. Nitki pręcikowe są zagięte. Pręciki przy dotknięciu wyrzucają pyłek. Owocem jest sucha, kulista, 5-klapowa torebka z drobnymi nasionami. Kwitnie od maja do czerwca. Owady chętnie przylatują do kwiatów. Kwitnie w czerwcu.

Miód pochodzący z kwiatów kalmii jest gorzki i ma działanie halucynogenne.

Dla ziołolecznictwa największe zastosowanie mają dwa gatunki: dorodnia szerokolistna (foto 1), czyli kalmia szerokolistna (wielkolistna) – Kalmia latifolia L. (foto 2) oraz dorodnia wąskolistna, czyli kalmia wąskolistna – Kalmia angustifolia L.

Kalmia znalazła zastosowanie w homeopatii oraz w medycynie ludowej Indian Ameryki Północnej.

W homeopatii kalmia jest stosowana przy nerwobólach, przeroście i kołataniu serca, białkomoczu, bólach kręgosłupa, reumatyzmie, bólach głowy, artretyzmie, mrowieniu, drętwieniu.

Jest to zioło bardzo silnie działające, wymagające precyzyjnego dawkowania. Niewłaściwie używane powoduje zatrucie, a nawet śmierć. Z tego względu nie wolno jej stosować bez rady wykwalifikowanego fitoterapeuty.

Surowcem zielarskim jest liść kalmii – Folium Kalmiae, zebrany przed lub po kwitnieniu rośliny. Suszony w normalnej temperaturze, z dala od bezpośrednich promieni słonecznych.

Kalmia zawiera polihydroksylowane cykliczne diterpeny; flawonoidy, glikozyd floretyny; garbniki, fitosterole (sitosterol), terpeny (thujon i jego pochodne); triterpenoidy (friedelina), cukry (galaktoza, arabinoza), glikozydy fenolowe (arbutyna 0,7%).

Florydzyna i floretyna zwiększają wydalanie glukozy wraz z moczem, obniżając jednocześnie poziom glukozy we krwi. Może to zostać wykorzystane w leczeniu cukrzycy.

Florydzyna, floretyna występują w korze, pączkach i gałązkach nie tylko kalmii, lecz również gruszy, pierisu japońskiego, pigwy,  jabłoni, jarzębiny, głogu, irgi, czeremchy i śliwy. Wiele z tych roślin w medycynie ludowej było zalecanych przy cukrzycy.

Zioła powyższe obniżają poziom glukozy w osoczu, jednocześnie przyczyniają się do redukcji masy ciała oraz w efekcie dają efekt hipotensyjny (obniżanie ciśnienia tętniczego krwi). Ponadto zapobiegają infekcjom i stanom zapalnym układu moczowego (z powodu cukromoczu, glukoza jest też pożywką dla bakterii i grzybów w układzie moczowym). Związki fenolowe obecne w surowcach mają właściwości antyseptyczne (bakteriostatyczne, fungistatyczne), przeciwzapalne i degradujące biofilmy w drogach moczowych.

Grajanotoksyny zawarte w kalmii, modrzewnicy – Andromeda, Leucothoe grayana i różanecznikach  – Rhododendron aktywują kanały jonowe (sodowe) w układzie nerwowym, przez co przedawkowane powodują zatrucie objawiające się ślinotokiem, potami, zawrotami głowy, spadkiem ciśnienia krwi, nudnościami i halucynacjami. Mogą wystąpić też zaburzenia sercowe (bradykardia zatokowa, na EKG w odcinku ST -objawy niedokrwienia mięśnia sercowego, paradoksalnie częstoskurcz komorowy; Zespół Wolffa-Parkinsona-White’a), dość często zatruci odczuwają przykre drętwienie (mrowienie) kończyn. Objawy zatrucia mijają w ciągu kilku lub kilkunastu godzin. Nie są śmiertelne. Większość objawów znosi atropina oraz odpowiednie zioła i ich preparaty: lulek, bieluń, pokrzyk wilcza jagoda. Objawy zatrucia znoszą również (można dodatkowo podać zatrutemu): efedryna, przęśl- Ephedra, epinefryna, fenylefryna, kamfora, olejek kamforowy, nalewka ze skórki gorzkiej pomarańczy, kofeina, zioła kofeinowe.

Grajanotoksyny rozpuszczają się doskonale w wodzie, alkoholu i occie.

Friedelina działa przeciwbakteryjnie i grzybobójczo.

Sitosterol posiada właściwości gastroprotekcyjne (zapobiega owrzodzeniom żołądka), przeciwzapalnie i przeciwmiażdżycowo. Zmniejsza stan zapalny gruczołu krokowego.

Umbellulon niszczy wszystkie pasożyty, działa również przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo.

Kalmanol działa owadobójczo i może być zastosowany do wyrobu insektycydów naturalnego pochodzenia. Owadobójcze działanie ma również wodny i octowy wyciąg z gałązek kalmii.

Arbutyna  działa bójczo na bakterie i grzyby. Wykazuje przy tym działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz rozkurczowe.

Działanie farmakologiczne kalmii: przeciwbólowe, przeciwreumatyczne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwpasożytnicze, wytłumiające reakcje autoimmunizacyjne (z autoagresji immunologicznej), przeciwcukrzycowe, przeciwwrzodowe, hipotensyjne.

Tradycyjne zastosowanie: choroby reumatyczne, nerwobóle, bóle mięśni, stany zapalne skóry i błon śluzowych, dusznica bolesna, nadciśnienie, choroby weneryczne (kiła), choroby grzybicze (mikozy), opryszczka; jako środek ściągający, przeciwbiegunkowy, narkotyczny; w leczeniu łuszczycy, wrzodów, ropni; choroby z objawami neuralgii (np. ischias, półpasiec).

Przeciwwskazania: ciąża, laktacja, niskie ciśnienie tętnicze.

Potencjalne interakcje: może wzmagać działanie hipoglikemiczne i hipotensyjne leków, może zmieniać działanie leków nasercowych. Nasila działanie antybiotyków, środków grzybobójczych i przeciwpasożytniczych.

Dawki i preparaty : http://rozanski.li/4791/kalmia-dorodnia-calmia-w-praktycznej-fitoterapii/

 

 

Szczodrak krokoszowaty, Leuzea krokoszowata, Rhaponticum carthamoides (Willd., Iljin Leuzea carthamoides DC) jest byliną należącą do rodziny astrowatych Asteraceae. W stanie dzikim występuje na Syberii, w środkowej Azji i w północnej Mongolii. Najlepiej rośnie w rejonach górskich, na wysokości powyżej 1500 m. Od wielu lat jest uprawiany w rejonie Moskwy, Nowosybirska, w Rumunii, w Słowacji, a także w Polsce (Niedworok i Jankowska). Roślina nazywana jest przez mieszkańców Syberii „korzeniem marala”. Maral to azjatycki podgatunek jelenia, który żyje w skrajnie nieprzyjaznych warunkach odżywiając się szczodrakiem, dzięki czemu wykazuje dużą siłę i wytrzymałość.

W końcu XIX w. syberyjski podróżnik G. Poganin zwrócił uwagę na leuzeę jako na stymulator energii mięśni. Pierwsze badania farmakologiczne przeprowadzono dopiero w 1946 r. (biochemiczne w 1941 r.). Pierwszy preparat, nalewka z leuzei, pojawił się w aptekach w 1955 roku.
Leuzea krokoszowata wykształca zdrewniałe, grube, poziome kłącze, z którego wyrastają liczne, długie i cienkie korzenie. Kłącze wydziela żywiczny zapach, ma barwę od brązowej do ciemnobrunatnej. Z podziemnego kłącza co roku wyrasta rozeta dużych liści. Kształt liści może być zróżnicowany nawet u tego samego osobnika. Pędy kwiatowe zakończone są  koszyczkami o średnicy od 3 do 8 cm. Kwiaty są fioletowopurpurowe. Kwitnie od drugiego roku uprawy w lipcu lub na początku sierpnia.
Surowiec leczniczy to kłącze i korzeń – Leuzeae rhizoma et radix.

Kłącze z korzeniami wykopuje się późną jesienią, w końcu trzeciego roku uprawy. Surowiec oczyszcza się z ziemi, myje, kroi i suszy w temperaturze 35-40°C. Suche kłącze i korzenie można przechowywać do 3 lat, bez utraty aktywności biologicznej .

W surowcu  wstępują fitoekdyzony : około 1,5% ekdisteroli, glikozydów, flawonoidów, garbników oraz żywice, olejki eteryczne, karotenoidy, witamina C, sole potasowe, fosforowe i szczawiany wapnia, fitoekdyzony, Iitoegzydony pod względem chemicznym  to polihydroksysteroidy o różnej długości łańcucha bocznego, wykazujące strukturalne podobieństwo do znanych steroli (cholesterol, ergosterol) lub fitosteroli.

Nasiona szczodraka  zawierają m.in. ekdysteroidy i sterole a pozyskiwane z roślin czteroletnich wykazują większą zawartością ekdysteronu i steroli. Liście są bogatszym źródłem flawonoidów, niż kłącza i korzenie.
W medycynie ludowej na Syberii odwar z kłączy stosowano jako lek wzmacniający u przybyszów spoza regionu i u ludzi w podeszłym wieku. Pobudzają centralny układ nerwowy. Podwyższają ciśnienie. Rozrzedzają naczynia obwodowe.Działają pobudzająco, zatem przeciwnasennie.
Nalewka z kłączy poprawia zdolność do pracy oraz polepsza samopoczucie. Nie wykazuje działań ubocznych. Preparaty z kłączy i korzeni poleca się również alkoholikom, zwłaszcza w przypadku depresji.

Ziele działa adaptogennie, anabolicznie, immunostymulująco, przeciwdepresyjnie, a nawet przeciwnowotworowe, dodatkowo  korzystny wpływ posiada nalewka w schizofrenii.

Długotrwałe stosowanie może spowodować trwałe podwyższenie ciśnienia tętniczego, zwolnienie rytmu i zwiększenie amplitudy pracy mięśnia sercowego.

W weterynarii nalewka ze szczodraka stosowana jest przy rozstroju nerwowym i jako środek stymulujący przy osłabionych funkcjach różnych organów. Dawka jednorazowa dla kota wynosi 3-5 kropli, a dla psa 10-15 kropel dziennie. Szczodrak jest także cenną rośliną paszową. Zawiera dużo białka, cukrów prostych, witaminy C, a także kwas foliowy i karoten.

 

 

Peucedanum morisonii to roślina w rodzinie Coleoptera . Gatunek ten został po raz pierwszy opisany przez Bessera w 1820 roku. Jako lek jest popularny w Rosji, inne nazwy : Morison horror, Горичник Морисона. To wieloletnia roślina zielna z korzeniem macierzystym. Goričnik rosyjski ma dość gruby rdzeń macierzysty, łodyga jest rozgałęziona u góry. Radykalne liście na długich ogonkach, poszerzone u podstawy w pochwie, potrójnie trzysegmentowe. Liście łodygi są krótsze, wierzchołki w postaci pochewek. Kwiaty są jasnożółte, zebrane w złożony parasol, jak u kopru. Parasol ma 14-20 nierównych promieni i mniejsze parasole boczne. Owoce 6-7; 5 mm długości, eliptyczne, ze ściśniętym grzbietem. Kwitnie w lipcu – sierpniu. Występuje w stepach, leśnych stepach, glebach piaszczystych i wapiennych w południowym pasie europejskiej części Rosji i na Kaukazie.

Gorison Morison różni się silniejszym wzrostem- rośnie do wysokości 1,5 m, większym korzeniem, parasolem wierzchołkowym z 29-36 nierównymi promieniami, owijkami z 5-13 nitkowatymi liśćmi, owocami o długości 8-9 mm. Rośnie na stepach łąkowych i wzdłuż stoków w zachodniej Syberii, na obszarze Ałtaju i w Kazachstanie.

Korzenie zbiera się jesienią lub wiosną; wyciąga się z ziemi i oczyszcza przez potrząsanie, suszy w cieniu w wentylowanym pomieszczeniu.  Smak jest nieprzyjemny, lekko osty.

W korzeniu zawarte są kumaryny – umbeliferon i poocecdanin. Otrzymany preparat w tabletkach o masie 0,01 g stosuje się do leczenia bielactwa nabytego jako środka światłouczulającego.

Jako maść 0,5% stanowi dodatek do skojarzonego leczenia raka piersi.

W medycynie ludowej korzenie nazwano „żebro Adama” i stosowano w przeszłości w celu poprawy trawienia, przeciw padaczce i jako środek moczopędny, także kaszlu , bólu głowy. Napar i wywar są stosowane w bólach zębów , do usuwania nieprzyjemnego zapachu z jamy ustnej , do mycia ropnych ran. Napary i wywary przygotowuje się z 10 g korzeni na litr wody i pijemy na łyżce stołowej 4-5 razy dziennie.

Gorillik Morison- Gorycznik Morison to wieloletnia roślina z rodziny baldaszkowatych o korzeniu podobnym do marchewki. Otrzymał nazwę „hornstick Russian”, ponieważ występuje głównie w Rosji. Jest też nazywany korzeniem alpinisty. Niektóre okazy  rosną od półtora metra wysokości. Korzenie zawierają olejek eteryczny, terpenoidy i kumaryny.

Gorichnik jest szczególnie ceniony w medycynie ludowej ze względu na właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwpotliwe i czyszczące krew. Jest stosowany w zapaleniu okrężnicy, wrzodzie trawiennym, naruszeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego.

Wywary i napary z korzenia łagodzą ból, skórcze, pomagają radzić sobie z dyskinezą dróg żółciowych i łagodnymi postaciami niewydolności wieńcowej. Działają wykrztuśnie.

Gorycznik Morison pomaga w następujących dolegliwościach:

• Zapalenie jelita grubego
• Wrzód żołądka
• Zapalenie jelit
• Wrzód dwunastnicy
• Cukrzyca
• Dysbakterioza
• Kamica moczowa
• Porażenie mózgowe
• Zapalenie żołądka
• Zapalenie oskrzeli
• Zapalenie tchawicy
• Zapalenie krtani
• Astma oskrzelowa
• Osteochondroza
• Zapalenie wielostawowe
• Neuralgia

 

Odwar : (wrzody i nieżyt żołądka, osteoalgia)  5 g posiekanego korzenia zalać  1,5 szklanki wody. Gotować około 5-6 minut. Zaparzać godzinę, odcedzić, pić 3 razy dziennie przed posiłkami

Nalewka : (  astma, miażdżyca, ból głowy, bezsenność) 50 gr. korzenia posiekanego w blenderze zalać 48% alkoholem (pół litra) lub wódką, odstawić na 2 tygodnie w zacienionym miejscu, okresowo wstrząsając naczyniem. Pić od 20 do 25 kropli trzy razy dziennie przed jedzeniem.

Przeciwwskazania do przyjęcia Gorilnik Morison: nietolerancja, ciąża, karmienie. Skonsultować się z lekarzem przed użyciem. 

Przechowywać w temperaturach od 18 do 25 stopni Celsjusza i wilgotności od 16 do 17 % w ciemnym miejscu.

 

 

 

Panzeria wełnista to roślina wieloletnia z żółtawymi kwiatami, okrągłymi srebrzystoszarymi liśćmi i grubą szaro-brązową łodygą. Rośnie : na zboczach gór Ałtaj, nad Bajkałem, w Mongolii.

W fitoterapii używana jest nadziemna część rośliny, zawierająca substancje gorzkie i garbnikowe, witaminę C, pirokatechinę i jej pochodne, olejki eteryczne.

Naukowcy z Uniwersytetu w Tosku ujawnił unikalny efekt uspokajający „wełnianej pantery”, podobny do np. waleriany.

Roślina jest używana w chorobach naczyniowych, miażdżycy, nerwicach wegetatywnych. To silny tonik. Pomaga nawet przy chorobie Gravesa.

W języku łacińskim: Panzeria lanata . Synonimy: rdzeń,psie pokrzywy, wełnista trawa , wełna , filc, konopie syberyjskie , blond,gremyachka, motherwort, izmagnez, ziele serca

Panzeria jest przydatna w takich chorobach, jak :

• Reumatyzm
• Struma (powiększenie tarczycy)
• Nerwica
• Neuralgia
• Neurastenia
• Histeria
• Obrzęki, wysięki, wodniak (Łac. Hydrops)
• Nadciśnienie
• Miażdżyca

 

Przepisy ludowe rosyjskie :

Weź 2 łyżeczki (do herbaty) ziela i zmiażdż na proszek. Następnie otrzymany produkt umieść w naczyniu szklanym, wlej gorącą wodę (nie wrzącą) i zaparzaj sześć godzin. Przefiltruj i wypij jedną trzecią. Powtarzaj przyjęcie trzy razy dziennie – czas trwania kuracji wynosi dwa tygodnie.

Odwar : (choroby nerwowe, na uspokojenie) 2 łyżki zalać wodą i gotować przez 5 minut na małym ogniu. 2 godziny zaparzać, przefiltrować i pić 30 ml. (łyżka) trzy razy dziennie.

Wódka nalewkowa na zaburzenia tarczycy , miażdżycę : Weź 50 gram wełnianej pantehery, włóż do ciemnego szklanego naczynia, nalej pół litra wódki i włóż w ciemne, ciepłe miejsce, co jakiś czas wstrząsaj. Następnie, po trzech tygodniach, 30 (40) kropli takiej nalewki pije się (sącząc) , trzy razy dziennie. Przebieg leczenia trwa kilka tygodni (od trzech do siedmiu).

Przedawkowanie może wywołać nudności i dyskomfort jelitowy.

https://ecotopia.ru/product/pancerija-sherstistaja-trava-50g/

Więcej :  https://killerhonda.com/?p=1228

 

 

Yerba Santa, Eriodictyon californicum (Hooker et Arnott) Torrey pochodzi z Ameryki Środkowej, Południowej i Północnej. Należy do rodziny Hydrophyllaceae  (czerpatkowate – facellowate). Nazywana jest górską melisą. Eriodictyon californicum to krzew rosnący od jednego do trzech metrów wysokości, zwykle występujący w drzewostanach klonalnych. Mniejsze gałęzie i liście pokryte są lepką żywicą i często są atakowane czarnymi grzybami , Heterosporium californicum .  Wąskie, długie liście mają kształt nieco lancetowy i długość do 15 centymetrów. Mają zapach ogólnie uznany za nieprzyjemny i gorzki smak. Jest głównym źródłem nektaru dla motyli Vareble Checkerspot w Rezerwacie Jasper Ridge w Kalifornii. Kwitnie w maju a kwiaty są rurkowe, niebieskawobiałe i mają około pół cala długości.

Surowcem jest ziele lub liść – Herba et Folium Eriodyctyonis. Z ziela lub samych liści przygotowywane są : napar, nalewka, ekstrakt, syrop.

Yerba Santa nie należy mylić z Yerba Mate.

Ziele Yerba Santa zawiera od 3 do 6% eriodykcjoniny (eriodictyionine), czyli homoeriodykcjolu (homoeriodictyol), od 0,23-0,6% eriodykcjolu (5,7,4’3’tetrahydroksyflawanon), pinocembrynę, 3’methyl-4’isobutyryleriodictyol, sakurenetynę, chrysoeriol, chryzynę, cirsimaritin (cyrsymarytynę); kwas eriodykcjonowy (eriodictyonic acid), żywice, garbniki, gumy, cukrowce, kwas octowy, kwas mrówkowy, olejek eteryczny (0,1%). W żywicy stwierdzono obecność triakontanu, pentatriakontanu, kwasu cerotowego (kwas woskowy; cerotic acid), chryzoeriodykcjolu, ksantoeriodykcjolu, eriodonolu.

Eriodykcjol to flawanon (flawonoid), który należy do związków określanych jako witamina P (obok rutyny, kwercetyny, kwercytryny).

Ziele działa: wykrztuśnie, rozkurczowo, napotnie, przeciwgorączkowo, wzmacniająco, przeciwastmatycznie, przeciwwysiękowo, wzmacniająco i uszczelnia naczynia krwionośne.

Zewnętrznie do okładów: przeciwreumatyczne, leczące obrzęk, stłuczenia i sińce.

Dawka sproszkowanego surowca: 1 g 2-3 razy dziennie. Rozdrobnione liście lub ziele można parzyć – Infusum Eriodictyonis : 1-2 g na szklankę wrzącej wody, pić 2 razy dziennie; w przeziębieniu, gorączce, grypie, uporczywym kaszlu – częściej, ale mniejsze dawki, najlepiej co 2-3 godziny.

Nalewka – Tinctura Eriodictyonis 1:5 na alkoholu 50-65%: 5-10 ml 2-3 razy dziennie. Nalewkę można zmieszać z miodem lub syropem glukozowo-fruktozowym albo z sacharozy w stosunku 1:1 lub 1:2 uzyskując syrop wzmacniający i przeciwkaszlowy (1 łyżka 3-4 razy dziennie). Także z odwaru (1 łyżka na szklankę wody), gotowanego przez kilka minut można otrzymać syrop po dodaniu miodu lub syropu cukrowego. W medycynie ludowej surowiec był gotowany dłużej (nawet ok. 30 minut).

Wskazania: jako źródło witaminy P, nieżyty układu oddechowego, choroby zakaźne, przeziębienie, choroba wieńcowa, nadciśnienie, zaburzenia krążenia ocznego i obwodowego, zakrzepowe zapalenie żył, miażdżyca, zawroty głowy, stany zapalne naczyniówki i siatkówki, cukrzyca, trądzik różowaty, stany zapalne nerek, zapalenie dziąseł, paradontoza, alergia (jako środek przeciwwysiękowy i antyhistaminowy), żylaki, retinopatie, plamice naczyniowe (kruchość naczyń krwionośnych).

Wskazania dawne: gruźlica, grypa, przeziębienie, astma, reumatyzm, gorączka, kaszel, zapalenie oskrzeli.

Liście były historycznie używane w leczeniu astmy , infekcji górnych dróg oddechowych i alergicznego nieżytu nosa . Przez Indian Chumash stosowane jako okład na rany, ukąszenia owadów, złamania kości, owrzodzenia. Były również stosowane w łaźni parowej do leczenia hemoroidów .

Źródło : dr Różański

 

Bobotrutka kalabarska, Bobotrutka trująca, Fasola kalabarska, Bób kalabarski, Physostigma venenosum to pnącze z rodziny bobowatych (motylkowatych). Osiąga wysokość do 18 metrów. Pochodzi z terenów tropikalnych Afryki Zachodniej. Uprawiany w Indiach i Brazylii. Występuje w tropikalnych dżunglach. Kwiaty okazałe, podłużne, fioletowe lub różowawe, w gronach; owoc — strąk o wielkich nasionach, zawierających m.in. silnie trujący alkaloid fizostygminę, stosowaną w okulistyce.

Bób kalabarski opisano po raz pierwszy w 1855 roku. Jego owoce (strąki) kształtem przypominają dużą fasolę. Są jednak silnie trujące – zjedzenie tylko jednego prowadzi do śmierci.

W zachodniej Afryce pod koniec XIX wieku fasolki były używane do próby, którą można porównać do średniowiecznych Sądów Bożych (ordalia). Osoba oskarżona o czary lub poważne zbrodnie miała zjeść pół fasoli (około 0,72 g). Jeśli przeżyła była uważna za niewinną. Większych dawek fasolki, mocno rozdrobnionych używano do wykonywania wyroków śmierci.

Fasola kalabarska zawiera fizostygminę , odwracalny alkaloid inhibitora cholinesterazy . Alkaloid ten działa podobnie jak gaz nerwowy , wpływając na komunikację między nerwami i mięśniami, powodując obfite ślinienie, drgawki, utratę kontroli nad pęcherzem i jelitami, a ostatecznie utratę kontroli nad układem oddechowym, powodując śmierć przez uduszenie.

Ziarno zawiera zwykle nieco więcej niż 1% alkaloidów . Zidentyfikowano dwa z nich, jeden o nazwie calabarine z efektami podobnymi do atropiny , a drugi, physostigmine (narkotyk o przeciwnym skutku), stosowane w leczeniu zespołu antycholinergicznego , myasthenia gravis , jaskry i opóźnionego opróżniania żołądka .

Bobotrutka znajduje się w lekach homeopatycznych BOIRON  – preparat do podania doustnego. Stosowany w schorzeniach wzroku tj. zwężeniu źrenic – jaskra, astygmatyzm, przemęczenie oczu, niedowład oraz krótkowzroczność.

 

 

Queto – Queto , Gnaphalium spicatum Lam. , Purple cudweed,  (przyjęta nazwa  Gamochaeta coarctata ) pochodzi z Ameryki. Nazwa angielska Shiny cudweek. Gamochaeta: od greckiego gamo- „zjednoczonego” i chaeta ” długie włosy”. Należy do rodziny Asteraceae. Łodyga jest rozgałęziona od podstawy lub pionowa, a jej wysokość wynosi od 10 do 30 cm . Liście jasnozielone i pokryte białym kutnerem po obu stronach, końcówka jest zaostrzona. Kolor kwiatu jest jasnobrązowy, czasem z domieszką żółci, z dużą ilością białego puchu u dołu. Kwiatostany zbierają się w kątach górnej części łodygi. Kwitnie od wczesnego lata. Rośnie na zboczach i polanach lasów górnych, wzdłuż rzek i torfowisk, czasem w zacienionych i częściowo zacienionych środowiskach, w suchych i wilgotnych glinach piaszczystych. Porasta też pobocza dróg, polany bagienne, trawniki, pola golfowe, miejsca odpadów, wokół budynków.

Gnaphalium  to rodzaj około 120-tu dwuletnich i wieloletnich kwitnących ziół w klimacie umiarkowanym.

Gatunki gnaphalium zawierają flawonoidy i diterpeny .  Dwie unikalne pochodne kwasu kawoilo-D-glukarowego, kwas lewodopodobowy i kwas lewopodobny B były wcześniej znane tylko z Leontopodium alpinum (L.) Cass. zostały wykryte u różnych gatunków Gnaphalium wraz z podobnymi wcześniej nieznanymi związkami w 2012 roku.
Zioło to zbiera się w okresie jego kwitnięcia (marzec-lipiec). Posiada właściwości przeciwkrwotoczne, antyseptyczne dla dróg moczowych. Poza tym leczy  wrzody żołądka, stosuje się w dolegliwościach  dróg  oddechowych, w chorobie nowotworowej, zwłaszcza raku żołądka i prostaty.

Stosowaną częścią rośliny są liście.

Lekarze przepisują to zioło na choroby dróg oddechowych, układu trawiennego i układu mięśniowo-szkieletowego, a także jako pomagające rzucić palenie.

Cudweed jest też używany jako płukania  w chorobach jamy ustnej lub gardła.

Cudweed może wywoływać reakcję alergiczną u osób uczulonych na rośliny z rodziny Asteraceae / Compositae. Członkami tej rodziny są ambrozja, chryzantemy, nagietki, stokrotki i wiele innych.

Inne nazwy : Cotton Dawes, Cotton Weed, Cotonnière des Fanges, Dysentery Weed, Everlasting, Filaginella uliginosa, Gnaphale, Gnaphale des Fanges, Gnaphale des Marais, Gnaphale des Mares, Gnaphale des Vases, Gnaphalium uliginosum, Immortelle des Vases, Mouse Ear, Wartwort.

 

 

Culcitium canescens, Kwiat królowej (Senecio vira-vira) należy do rodziny asteraceae. To roślina zielna, zdrewniała u podstawy, o wysokości od 30 do 50 cm, gęsto rozgałęziona. Pochodzi z południowej Brazylii, Urugwaju i północnej i środkowej Argentyny. Rośnie na suchych, piaszczystych glebach w pobliżu morza.
Pędy wyprostowane. Filcowate liście. Kwiaty liczne, cylindryczne, 5-klapowe, białe, żółtawe lub różowawe. Kwitnie i owocuje od wiosny do lata.

Wywar przygotowuje się z liści, kwiatów lub łodyg. Ma właściwości rozgrzewające, powoduje pocenie, działa wykrztuśnie.

Jest stosowany w medycynie ludowej głównie jako środek przeciwkaszlowy różnego pochodzenia, czyszczący krew.

Zioło to wykazuje działanie antybiotyczne przeciw wielu bakteriom i wirusom.

Jest stosowane jako lek na kaszel, zapalenie oskrzeli, chrypkę, astmę, wysoką gorączkę, niestrawność, pomaga leczyć rany, obrzęk gardła, jako lek na grypę i przeziębienie.

Oczyszczanie organizmu, krwi :  spożywać napar z 10 g kwiatów na kubek wody.

Walka z grypą i przeziębieniem: łyżka kwiatów gotowanych w szklance wody może być doskonałym lekarstwem na zwalczanie tych chorób i pozbycie się ich w bardzo krótkim czasie. Można pić tylko 2 lub 3 filiżanki dziennie.

Walka z zapaleniem gruczołu krokowego: jedna lub dwie filiżanki dziennie.

Pomoc w przyspieszeniu porodu:  10 gram liści i kwiatów gotować przez kilka minut, a następnie spożyć.

Zmniejszenie gorączki, choroby zakaźne:  pić od 1 do 3 filiżanek dziennie naparów przygotowanych z liści.

Miejscowym zastosowaniem jest przemywanie ran (działa antyseptycznie).

Vira- vira jest również uprawiana jako roślina ozdobna.

Inne nazwy:
Hiszpański : Huira-huira, vira-vira
Francuski : Seneçon vira-vira
Angielski : Daisy bush
Niemiecki : Pelziges Greiskaut

 

Kolczoch jadalny, Sechium edule (Jacq.) Sw.  to gatunek rośliny z rodziny dyniowatych. Pochodzi z terenów tropikalnych Ameryki. Roślina uprawiana również na terenach Indii, na Filipinach, w Algierii i na Hawajach.

Bylina o łodydze pnącej lub płożącej do 2-4 m długości. Liście dłoniaste, 3-5 klapowe. Kwiaty zebrane w gronach drobne, osadzone w kątach liści. Korona kwiatowa żółtawa lub biaława. Owoc kolczasty lub gładki, zielonego lub białawego koloru, w kształcie jajowatym do 10 cm długości z 5 bruzdami zawierającym jedno duże nasiono. Miąższ mięsisty.

 

 

 

W najpospolitszej odmianie owoc jest w przybliżeniu w kształcie gruszki , nieco spłaszczony i ma grube zmarszczki, o długości od 10 do 20 cm. Niektóre odmiany mają kolczaste owoce. Miąższ ma dość słodki smak, a tekstura jest opisana jako skrzyżowanie ziemniaka z ogórkiem .

Nasiona mają orzechowy smak i mogą być spożywane.

Owoc jadalny jest na surowo i ugotowany. Jadalne są również jego młode pędy zawierające skrobię. Owoce i pędy są składnikiem pokarmowym używanym do pasz dla bydła. Włókno otrzymywane z łodyg rośliny używane jest do wyrobu letnich kapeluszy.

Globalnie jest znany pod innymi nazwami, w tym Christophine cho-cho ,  sayote ( Filipiny ) , pipinola ( Hawaje ), gruszka do squasha , warzywna gruszka  i Choko ( Australii i Nowa Zelandia ).  Jego bulwiaste i jadalne korzenie nazywane są chinchayote lub chayotextle w Meksyku i ichintal lub güisquil w Salwadorze, Gwatemali i Wenezueli. W Brazylii nazywa się  chuchu .

Kolczoch pochodzi z Mezoameryki. Został wprowadzony jako roślina uprawna na całym świecie. Główne regiony upraw to : Brazylia , Kostaryka , Veracruz ( Meksyk ) i w Abchazji ( Gruzja ). Kostarykańskie kolczatki są głównie eksportowane do Unii Europejskiej , podczas gdy te z Veracruz eksportuje głównie do Stanów Zjednoczonych .

Czy surowy lub gotowany, Kolczoch jest dobrym źródłem witaminy C .

Wszystkie części rośliny są jadalne. Pędy i liście są często spożywane w sałatkach i jako dodatek do frytek, zwłaszcza w Azji .
Owoce nie muszą być obrane, aby je ugotować lub usmażyć. Kolczoch ma bardzo łagodny smak. Jest powszechnie podawany z przyprawami (np. sól, pieprz i masło w Australii) lub mieszany z innymi warzywami i / lub przyprawami. Może być również gotowany, nadziewany, pieczony, smażony lub marynowany w sosie escabe lub podawany w formie purre .

Zarówno owoce, jak i nasiona są bogate w aminokwasy i witaminę C.

Liście i owoce mają właściwości moczopędne , sercowo – naczyniowe i przeciwzapalne , a herbata z liści jest wykorzystywana w leczeniu miażdżycy i nadciśnienia oraz w rozpuszczaniu kamieni nerkowych .

Dzięki wysokiej zawartości błonnika jest wysoce zalecanym pokarmem dla osób cierpiących na zaparcia, ponieważ pomaga poprawić funkcjonowanie jelit.

Niewielka zawartość kalorii i właściwości, które posiada, pomagają naszemu organizmowi w łatwym metabolizowaniu tłuszczów, duża zawartość wody daje poczucie sytości.

Uważa się , że pomaga oczyszczać krew i obniżyć poziom złego cholesterolu we krwi.

Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym pomaga uniknąć uszkodzeń wywołanych przez wolne rodniki, a także zapobiega powstawaniu guzów nowotworowych.

Kolejną z leczniczych właściwości kolczocha jest jego wysoka zdolność do wchłaniania cukru, dzięki czemu utrzymuje się kontrolowany poziom glukozy.

Promuje produkcję krwinek czerwonych, co pozwala uniknąć anemii i problemów z pamięcią. Wynika to z dużej zawartości żelaza i witaminy B2. Ponadto zawiera potas. Polecany jest w regulowaniu ciśnienia.

Kwas foliowy, cynk oraz witaminy C i E znajdujące się w kolczaku pomagają uzyskać zdrowszą skórę.

Mangan pomaga wzmocnić organizm, a także dostarcza energii, będąc tym samym idealnym pokarmem, który utrzymuje ciało w dobrej kondycji przez cały dzień.

Kolczoch pomaga również w zapobieganiu udarom. Spożywanie go regularnie może zapobiegać tworzeniu się zakrzepów we krwi, będąc naturalnym środkiem zapobiegającym problemom zdrowotnym związanym z układem krążenia.

Pomaga walczyć z grypą i infekcjami. Oczyszcza ciało.

W kuchni Luizjany owoc, znany jako np. mirtilion, choć ma też inne nazwy. To popularne danie sezonowe na święta, szczególnie Ś. Dziękczynienia, w różnych przepisach.

Kolczoch jest ważną częścią tradycyjnej diety w całej Mezoameryce i można go znaleźć w wielu regionalnych potrawach.

W Brazylii (lokalnie nazywane chuchu) i innych krajach Ameryki Łacińskiej jest panierowany i smażony lub używany w postaci sałatek, zup i jako dodatek do sufletów.

Na Filipinach roślina jest znana jako „sayote” i jest uprawiana głównie w górzystych częściach kraju, takich jak Benguet i części regionu administracyjnego Cordillera .  Kolczoch jadany jest w wielu rodzajach potraw, takich jak zupy, smażone warzywa i suey .

W Indonezji , kolczatki są nazywane labu siam i szeroko sadzone dla swoich pędów i owoców. Jest powszechnie stosowany w kuchni Sundanese jako ” lalap ” i jeden ze składników kuchni Sundajskiej zwanej ” sayur asem „.

W  południowych Indiach, kolczoch jest znany jako chow- chow.

W kuchni tajskiej często jest dodatkiem w zupach.

W Darjeeling , Indiach i Nepalu roślina i owoc nazywa się ishkus, jego pędy, owoce i korzenie są szeroko stosowane w różnych odmianach curry.

W indyjskim stanie Bengal Zachodni , jest ogólnie znany jako Squash. Całe warzywo jest używane do przyrządzania curry lub jest smażone. Jest również gotowane z rybami, jajkami lub baraniną. Jest spożywane podczas latai – pory deszczowej , ponieważ zawiera dużo wody i jest dobrym źródłem witaminy C.

Na Réunion , francuskim terytorium zamorskim na Oceanie Indyjskim w pobliżu Mauritiusu , chou chou, podawane jest w wielu potrawach, zwłaszcza na wyżynach. Popularny jest Chou chou au Gratin (zapiekany z sosem serowym), jako dodatek do posiłku, a nawet jako deser.

Na Mauritiusie nazywany jest sousou i jest dodatkiem do mięs i pierogów o nazwie niouk jen (boulette chou chou) lub chow mai. Te pierogi są bardzo cenione i można je znaleźć w restauracjach na całej wyspie. Pędy i liście są konsumowane w bulionie, w towarzystwie ryżu i w innych potrawach. Chou chou jest również spożywany jako marynata, sałatka, gratin, curry i smażony z wołowiną, jajkiem lub kurczakiem.

Ze względu na rzekome właściwości regeneracyjne komórek, uważa się za współczesną legendę, że owoc ten spowodował mumifikację ludzi z kolumbijskiego miasta San Bernardo, którzy ekstensywnie je konsumowali. Bardzo dobrze zachowaną skórę  można dziś zobaczyć w ich mumiach.

 

 

 

Kunzea ericoides , powszechnie znana jako kānuka , kanuka, biała herbata lub burgan , jest drzewem lub krzewem z rodziny mirtu (Myrtaceae) i jest endemiczna dla Nowej Zelandii . Dawna nazwa Leptospermum ericoides .

Kunzea ericoides to krzew lub drzewo, czasami rosnące do wysokości 18 m (60 stóp) z łuszczącą korą. Liście są zmienne w kształcie – wąskoeliptyczne lub lancetowate. Kwiaty są białe lub bladoróżowe, na gałęziach bocznych lub w kątach górnych liści. Kwiatowy kielich jest pokryty miękkim, puszystym włosiem. 25 pręcików, przeważnie dłuższych niż płatki. Kwitnienie występuje między październikiem a lutym, po czym następuje owocowanie.

Drewno K. ericoides było tradycyjnie używane w Nowej Zelandii i Australii do wytwarzania broni, takiej jak np. włócznie, bumerangi, wiosła czy łopatki.

Uprawia się go w ogrodach jako roślina ozdobna, nawet w obszarach przybrzeżnych i narażonych na suszę. Jest również sadzone, aby zapewnić schronienie i stanowi doskonałe drewno opałowe.

Wywary z różnych części rośliny były również stosowane jako tradycyjne środki łagodzące ból, stany zapalne i gorączkę, leczące dyzenterię i biegunkę, choroby skóry, poparzenia oraz promujące spokój i sen. Biała guma, jako maść była używana na oparzenia i  w celu złagodzenia kaszlu.

Z liści i drobnych gałązek kanuki otrzymuje się olejek eteryczny. Surowiec jest pozyskiwany wyłącznie ze stanu naturalnego. Destylacja z parą wodną trwa krótko, od 20 do 40 minut. Średnio ze 100 g surowa otrzymuje się 0,9 g olejku. Jest on cieczą o słodkim, ziołowym, lekko ziemistym zapachu oraz jasnożółtej barwie.

Olejki z Kanuka, podobnie jak z manuka i drzewa herbacianego, mają wspólną cechę, którą jest aktywność przeciwdrobnoustrojowa. Olejek kanuka dodatkowo łagodzi stany zapalne, bóle, gorączkę, działa także przeciwdepresyjnie. Wykorzystuje się go w aromaterapii, kosmetyce oraz w produktach chemii gospodarczej.

W olejku manuka zidentyfikowano około 40 składników. Najważniejszą grupę związków stanowią monoterpenowe węglowodory, których zawartość waha się od 65 do 85%. Główny składnikiem olejku jest  α-pinen,  a w mniejszych ilościach występują także: p-cymen (3-15%), limonen (1-4%), γ-terpinen (1-5%). Zawartość dominującego składnika wynosi  55-75%. Ze względu na skład otrzymywanego olejku, a dokładnie ilość p-cymenu, wyróżnia się dwa chemotypy kanuki: o zawartości tego związku poniżej oraz powyżej 5%. Ważną grupę składników stanowią seskwiterpenowe węglowodory.

W olejku kanuka zidentyfikowano ich około 20, łącznie stanowią 5-15%. Są to, np.: trans-kalamenen, δ-kadinen czy α-kopaen. Nieco mniej, bo 5-10% składników olejku stanowią tlenowe pochodne monoterpenów, wśród których można wyróżnić 1,8-cyneol, linalol oraz α-terpineol. W znacznych ilościach występują również seskwiterpenowe alkohole, m.in. wirdiflorol (1-7%), ledol, nerolidol, spatulenol.

W Nowej Zelandii drzewo kanuka jest znane i wykorzystywane od stuleci. Dawnej z liści rośliny parzono aromatyczne napoje, dodawano je także do kąpieli. Kanuka miała duże zastosowanie w medycynie ludowej. W tym celu wykorzystywano zarówno liście, nasiona, jak i korę. Przede wszystkim sporządzano z nich napary.

Kanuka była używana w leczeniu poparzeń termicznych i słonecznych, także jako środek przeciwkaszlowy i uspokajający. Wywar z liści działał przede wszystkim moczopędnie. Stosowano go również, aby zmniejszyć gorączkę, podobnie jak napar z kory. Otrzymywany z kory wywar służył do leczenia chorób górnych dróg oddechowych, problemów jelitowych, stosowano go także w stanach zapalnych do przemywania oczu, jamy ustnej i gardła. W różnych poparzeniach skóry wykorzystywano go formie kompresów. Napar z nasion wykazywał działanie przeciwzapalne oraz przeciwbiegunkowe. Żucie liści lub nasion pomagało w leczeniu czerwonki.

Pewną aktywność przeciwdrobnoustrojową wykazuje również miód otrzymywany z kwiatów kanuki. Okazał się on skuteczny w stosunku do bakterii Staphyloccocus aureus. Miód ten ma intensywny smak i wykazuje działanie lecznicze.

Olejek kanuka jest stosowany w kosmetykach do pielęgnacji skóry, szczególnie trądzikowej, również w preparatach do włosów, jamy ustnej oraz stóp. W chemii gospodarczej wykorzystuje się go m.in. w środkach dezodorujących i dezynfekujących.

Olejek kanuka jest powszechnie stosowany w aromaterapii. Masaż z jego użyciem przynosi ulgę w schorzeniach reumatycznych, artretycznych, różnego rodzaju bólach mięśni oraz urazach m.in. sportowych. W postaci kompresów jest wykorzystywany w przypadku stanów zapalnych skóry, żył oraz powodowanego żylakami bólu nóg. Można dodawać go również do kąpieli. Inhalacje z użyciem olejku kanuka są polecane w grypie, kaszlu oraz infekcjach górnych dróg oddechowych. Kobiety w okresie menopauzy mogą korzystać z zabiegów z wykorzystaniem olejku, ponieważ łagodzi on negatywne skutki związane ze zmianami nastroju. Wykazuje działanie przeciwdepresyjne.

Olejek kanuka jest powszechnie dostępny na rynku. Czasem można go spotkać pod handlową nazwą Kanex. Olejek ten jest otrzymywany z surowca, który pochodzi z Przylądka Wschodniego Wyspy Północnej.

Olejek posiada właściwości odświeżające, dezodorujące, antybakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne. Hamuje rozwój grzybów z rodzaju Trichophyton w stężeniu 1:500, Candida albicans w stężeniu 1:50, bakterii, paciorkowców i gronkowców – w stężeniu 1:300.

Stosowany jest do leczenia bakteryjnych i grzybiczych chorób skóry, stanów zapalnych skóry i nadmiernej potliwości stóp.  Olejek wcierany jest w skórę przy bólach mięśni, zwichnięciach, bólach stawów (pourazowych) i nadmiernym napięciu mięśni, np. po intensywnym treningu.

 

 

Zimowit jesienny, Colchicum autumnale L. to bylina z rodziny liliowatych Liliaceae, wytwarzająca podziemną, jajowatą bulwę o średnicy do 3 cm, okrytą brunatną łuską. W stanie naturalnym rośnie na łąkach. Jest częsty na pogórzu, rzadszy na nizinach. Bywa uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna, ze względu na okazałe kwiaty. Rośliny mają charakterystyczny cykl rozwoju. Kwiaty pojawiają się zwykle w sierpniu lub we wrześniu, wyrastając bezpośrednio z gleby. Są zebrane zwykle w grupkach po kilka, mają barwę fioletoworóżową, osiągają wysokość do 20 cm. Składają się z długiej wąskiej rurki i lejkowatego, 6-krotnego okwiatu. Część rurki kwiatowej znajduje się pod ziemią. Na wiosnę z bulwy wyrastają 2-3 podługowato – lancetowate liście, obejmujące owoc: podługowato – kanciastą torebkę długości do 4 cm, początkowo zieloną, po dojrzeniu brunatną. W torebce umieszczone są kuliste nasiona o średnicy 2-3 mm, barwy brązowej, mające często ciałka mrówcze w formie żółto – białych narośli. Powierzchnia matowa, wyraźnie punktowo nakrapiana; są lepkie.

Owoce zbierane są przed pęknięciem, dosuszane. Z nich wysypują się nasiona, stanowiące surowiec dla przemysłu farmaceutycznego, do otrzymania alkaloidu – kolchicyny, której w nasionach jest do 0,6%.

Kolchicyna sprawia, że zimowit jesienny jest rośliną silnie trującą  dla ludzi, bydła i koni. Zwierzęta instynktownie ją omijają, zarówno świeżą, jak i suszoną w sianie. U ludzi po 4-6 godzinach od spożycia pojawiają się takie objawy, jak drętwienie i pieczenie w ustach, trudności w przełykaniu, mdłości i wymioty, ostra biegunka (czasami krwawa), obniżenie temperatury ciała i ciśnienia krwi, w końcu paraliż i śmierć w wyniku paraliżu oddechowego.

Kolchicyna, tak jak i inne zawarte w zimowicie alkaloidy nie szkodzą owcom i kozom, ale ich mleko po takiej karmie nie nadaje się do spożycia, stając się trujące. Śmiertelna dawka dla człowieka to ok. 0,02 g kolchicyny (ilość zawarta w ok. 6 g nasion).

Przemysł zielarski otrzymuje z nasion nalewkę Colchici tinctura oraz czystą kolchicynę, stosowane w lecznictwie do produkcji preparatów, zalecanych w leczeniu dny moczanowej.

Stosowany w lecznictwie ludowym, był przedmiotem zabobonów.

Ze względu na silnie trujące własności nie należy samodzielnie stosować tej rośliny w celach leczniczych. Obecnie stosuje się w leczeniu tylko preparaty produkowane z tej rośliny pod ścisłą kontrolą lekarza.

Surowiec zielarski to nasiona zimowita – Colchici semen, rzadziej bulwy – Colchici bulbus

Czynnymi substancjami otrzymywanymi z zimowita są pseudoalkaloidy, pochodne tropolonu (kolchicyna i kolchamina). Nasiona zawierają od 0,2 do 1,2% substancji aktywnych, a bulwy ok. 0,2%.

Działanie: przeciwbólowe i przeciwzapalne, przeciwmalaryczne, przeciw rozpadowi komórek, przeciw rozpadaniu się kwasu moczowego. Kolchicyna jest też jadem wpływającym na rozpad komórek – zwłaszcza na chromosomy.

Zewnętrznie jest stosowana na nowotwory skóry. Wytwarzane są także preparaty cytotaksyczne stosowane w leczeniu nowotworów, a także raka skóry (0,5% maść z zimowita).

Preparaty otrzymywane z surowca są stosowane w atakach dny (skazy moczanowej).

Preparaty z zimowita wolno stosować tylko pod kontrolą lekarza.

Kolchicyna może zmniejszać wchłanianie wit. B₁₂. Równoległe stosowanie cyklosporyny, statyn lub antybiotyków makrolidowych, zwłaszcza u osób z zaburzeniami czynności nerek, może wywoływać zaburzenia czynności szpiku kostnego, agranulocytozę, neuromiopatię, miopatię lub rabdomiolizę. Inhibitory cytochromu P-450 (np. cymetydyna, erytromycyna) mogą zwiększać stężenie kolchicyny we krwi.

W homeopatii wykorzystuje się bulwy zimowita, wykopane wiosną -przy dolegliwościach mięśni szyi oraz karku, chorobach stawów pochodzenia reumatycznego oraz o charakterze padaczkowym. Uważany jest za truciznę dla kapilar.

Bulwy wykopuje się w sierpniu i wrześniu przed kwitnieniem rośliny.

Jako roślina ozdobna, nadaje się na rabaty i do ogródków skalnych. Może też być uprawiany w dużej ilości w postaci kęp na trawnikach. Wśród odmian uprawnych występują kultywary o kwiatach białych, purpurowych, a także pojedynczych i pełnych. Najczęściej uprawiane odmiany to:

• ‚Album’ – odm. białokwiatowa o drobniejszych kwiatach,
• ‚Albiplenum’ – biała, pełnokwiatowa,
• ‚Plenum’ – kwiaty lilioworóżowe, pełne,
• ‚Rubrum’ – purpurowe, wielkością podobne do gatunku.

 

W Szwajcarii zimowit używany był do barwienia pisanek wielkanocnych.

Kolchicyna stosowana jest także w genetyce doświadczalnej i hodowli roślin, dla otrzymania nowych odmian hodowlanych.

 

 

 

Pedicularis densiflora zwana również “Indian Warrior” to roślina półpasożytnicza z rodziny Scrophulariaceae, rosnąca na obszarze Kalifornii oraz Oregon w zachodniej części Ameryki Północnej, w szczególności w kalifornijskich lasach dębowych na niskich wysokościach. Produkuje pączki podobne do roślin z rodziny Cannabaceae (chmiel oraz konopie). Pedicularis densiflora to wieloletnie zioło z mocnymi, zielonymi lub czerwonawymi oraz karmazynowymi łodygami i liśćmi w kształcie paproci oraz długimi kolcami o głęboko czerwonych do jaskrawoczerwonych kwiatach z zębatymi płatkami.

Podobnie jak inne rodzaje roślin pasożytniczych uzyskuje składniki odżywcze i wodę za pomocą korzeni od innych roślin.  Często bytuje na roślinach z rodziny wrzosowatych , takich jak manzanita, czasem chamise .

Niezależnie od licznych doniesień o potencjalnie śmiertelnych skutkach ubocznych, gdy są stosowane do rekreacji, jego właściwości psychoaktywne i uspokajające były często rejestrowane.

Pedicularis wykorzystywany był w przez rdzennych Indian w celach leczniczych. Cenili jego właściwości relaksacyjne i uspokajające oraz stosowali go w leczeniu bezsenności oraz przy bólach nerwowych. Pedicularis używany był również w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej.

Badania nad tą rośliną ujawniły jej różnorodny skład, który tworzą głównie: irydoidy glikozydowe, fenylopropanoidy glikozydowe (PhGs), lignany glikozydowe, flawonoidy oraz alkaloidy.
W badaniach in vitro oraz in vivo okazało się, że pewne związki monomerowe posiadają właściwości przeciwnowotworowe, hepatoprotekcyjne, antyoksydacyjne, pomocne w bólach mięśni szkieletowych, wykazują aktywność przeciwbakteryjną oraz działanie nootropowe.
Z uwagi na swoje właściwości wyciszające a zarazem klarowne działanie może być pomocny przy medytacji.

Roślina jest dobrze tolerowana i wykazuje minimalne skutki uboczne tj. poczucie zagubienia i dezorientacja. Nie wolno przekraczać ilości 2 miarek.

Synergia : rośliny o działaniu przeciwzapalnym: arnika, kurkuma.

 

 

Gnidosz (Pedicularis L.)  liczy około 600 gatunków ( wg niektórych źródeł 800), w zależności od źródeł. Największa różnorodność gatunków występuje w Azji.

W Polsce spotykanych jest 8 gatunków. Gatunkiem typowym jest Pedicularis sylvatica L.

Gatunki flory Polski :

• gnidosz błotny (Pedicularis palustris )
• gnidosz dwubarwny (Pedicularis oederi Vahl)
• gnidosz Hacqueta (Pedicularis hacquetii Graf)
• gnidosz królewski (Pedicularis sceptrum-carolinum)
• gnidosz okazały (Pedicularis exaltata Besser) – gatunek wymarły
• gnidosz okółkowy (Pedicularis verticillata)
• gnidosz rozesłany (Pedicularis sylvatica)
• gnidosz stepowy (Pedicularis kaufmannii Pinzger)
• gnidosz sudecki (Pedicularis sudetica)

Wszystkie gatunki gnidosza występujące w Polsce objęte są ochroną gatunkową.

Gnidosz sudecki, oprócz Sudetów, rośnie w tundrze, gdzie był jednym z podstawowych warzyw Czukczów i Eskimosów, którzy często kisili go na zimę.

Pedicularis sibthorpii i P. wilhelmsiana są gatunkami endemicznymi występującymi głównie w północno-zachodniej części Iranu. Rośliny z rodzaju Pedicularis wytwarzają ważne polifenole i flawonoidy. Fenol i flawonoidy wspomnianych gatunków mają  zdolność antyutleniającą.

Rośliny Pedicularis były używane w Sowa-Rigpa, himalajskiej sztuce leczenia  różnych dolegliwości u ludzi.

Informacje tutaj przedstawione pochodzą z opublikowanych zasobów dostępnych m.in. w Medline, Pubmed, Pubmed Central, Science Direct.

Powszechnie podawanymi gatunkami są : Pedicularis longiflora Rudolph, P. bicornuta Klotzsch, P. oederi Vahl, P. cheilanthifolia i P. pectinata.

Główne składniki to między innymi fenole, fenyloetanoidy, fenylopropanoidy, flawonoidy, irydoidy, lignany i alkaloidy. Istniejąca literatura podkreśla, że ​​te związki posiadają własności przeciwutleniające, immunomodulujące, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe, przeciwnowotworowe, hepatoprotekcyjne, neuroprotekcyjne, rozluźniające mięśnie, przeciwzabiegowe, moczopędne, przeciwgorączkowe, antytrombotowe, antyhemolityczne i naprawcze DNA.

To zioło stosuje się w leczeniu krwotoku, gorączki, bezpłodności, reumatyzmie, ogólnym osłabieniu, zapaści i problemach z układem moczowym, oraz w celu ożywienia krążenia krwi, poprawy trawienia i utrzymania witalności.

Źródła :

1. Mao-Xing Li, Xi-Rui He, Rui Tao, Xinyuan Cao; “Phytochemistry and Pharmacology of the Genus Pedicularis Used in Traditional Chinese Medicine”; The American Journal of Chinese Medicine 42(5):1071-98 · September 2014
   2. http://salixandsalvia.livejournal.com
   3. http://7song.com
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/28938521/?i=6&from=/23678441/related

 

 

Kasztan jadalny, Castanea sativa Mill. to długowieczne drzewo występujące w Europie południowo-wschodniej, na Kaukazie, w Azji Mniejszej a jego formy zdziczałe w wielu krajach śródziemnomorskich i w Afryce Płn. W Polsce uprawa jest możliwa tylko w cieplejszych regionach, gdzie zimy są łagodniejsze. Liście dekoracyjne, ciemnozielone, blaszka liściowa do 25 cm długości, ząbkowana, w okresie jesiennym przebarwia się na żółto. Kwitnienie przypada na czerwiec i lipiec. Rodzi jadalne owoce. Można go obejrzeć m.in. w ogrodzie botanicznym we Wrocławiu.

Ze względu na pożywne owoce, był uprawiany już w starożytności. Obecnie istnieją liczne szlachetne odmiany, zwane maronami, o dużych owocach.

Owocem tym są spłaszczone brązowe orzechy długości do 3 cm w średnicy, gęsto pokryte ostrymi i rozgałęzionymi kolcami. Kolczasta okrywa może sięgać nawet do 10 cm w średnicy. Owoce dojrzewają w październiku i w listopadzie, dojrzałe okrywy pękają i rozpadają się na 4 części.
W XIX wieku Lucyna Ćwierczakiewiczowa, słynna autorka książek kucharskich, podawała przepisy z wykorzystaniem kasztanów, popularyzowała je jako przysmak Maria Disslowa. Przed wojną kasztany były u nas popularne, nazywano je marronami.

Świeży kasztan jadalny po upieczeniu i obraniu  ma lekko słodkawy zapach, z nutą wanilii.

Nazywany drzewem chlebowym we Francji czy w Portugalii przez wieki zapewniał podstawową żywność.
Kasztany jadalne ceniła św. Hildegarda. Pisała, że wszystko, co pochodzi z drzewa kasztanowca Maroni jest zdrowe. Przy szwankującej wątrobie należało 3 łyżki stołowe zgniecionego miąższu z kasztanów zmieszać ze 100 g miodu i jeść, a wątroba zostanie uzdrowiona. Owoce miały leczyć białaczkę i dobrze wpływać na system nerwowy i pamięć. Także w schorzeniach układu oddechowego, stwardnieniu piersi i zalegającym w nich mleku u kobiet karmiących. Współczesne lecznictwo używa najczęściej liści i kory kasztana jadalnego. „Kasztan (jadalny) jest bardzo gorący, jednak ma w sobie mieszankę dużej siły oddziaływania, która jest dodana do tego ciepła” – pisała św. Hildegarda – „jego owoc jest przydatny w zwalczaniu każdej choroby, jaka dotyka człowieka”. Są dobrym dodatkiem do mięs – św. Hildegarda poleca kurę i cielęcinę.

Gotowane kasztany, zjadane na czczo i po jedzeniu wspomagają pracę mózgu, zgniecione na purre łagodzą bóle żołądka, mąka kasztanowa dodana do miodu wspomaga pracę wątroby, zaś kasztany pieczone – przywracają zdrowie śledzionie.

Tradycyjna chińska medycyna uważa kasztany jadalne za ważne źródło ożywczej energii. Ze względu na kształt nazywane są owocami nerek i rzeczywiście odbudowują energię nerek. Owoce pomagają wzmacniać odporność i przeciwdziałać infekcjom, są wskazane przy zwalczaniu chorób serca i krążenia, zmniejszają kruchość naczyń krwionośnych, działają przeciwzapalnie.

Świeżymi wyciągami z niedojrzałych owoców leczy się zakrzepy i zastoje żylne, nadmierną przepuszczalność naczyń, są stosowane w stanach zapalnych i nieżytach żołądka, wpływają dodatnio na perystaltykę jelit. Spożywa się je w celu wzmocnienia kości i stawów oraz w okresach stresu i przemęczenia.

Kasztany jada się na surowo i po przetworzeniu. Są dodatkiem do dań i deserów w kuchni europejskiej.

Podczas wojen ludzie ratowali się przed głodem owocami kasztanów, liśćmi karmiono trzodę i drób, a łupin używano na podpałkę lub robiono z nich napar do picia. Pieczone kasztany były też wykorzystywane jako substytut kawy.
Z suszonych kasztanów wytwarzano od wieków mączkę, z której wypiekano chleb. Z mąki kasztanowej do dziś smaży się racuchy, placki, wypieka ciasta i przyrządza desery. Z ugotowanej na gęsto w mleku lub wodzie, uzyskuje się polentę – popularną potrawę włoską. Na Węgrzech i Słowacji z kasztanów wyrabia się masę gotową do bezpośredniego spożycia bądź dodawaną do słodkich wypieków i mięs. W Niemczech wytwarza się z nich zupę kasztanową.
Owoce gotowane, pieczone lub prażone mają dużą wartość odżywczą. Gotować należy w wodzie około 20 minut, do momentu, gdy skorupka pęknie. Prażone przyrządzamy na patelni pod przykryciem przez około 10 minut , pieczone przygotowujemy w piekarniku do momentu, aż pęknie skorupka. Gorące kasztany są dobrze przyswajalne przez organizm.

Miód kasztanowy, o silnym, ostrym zapachu i gorzkim smaku jest zasobny w związki mineralne. Zaleca się go osobom anemicznym, przemęczonym i pragnącym przybrać na wadze.

W owocach kasztana jadalnego występuje sacharoza, kwas cytrynowy, jabłkowy, lecytyna, magnez, żelazo i potas. Owoce są źródłem witamin B1, B2, E, K i C, są zasobne w skrobię i błonnik pokarmowy, białka i tłuszcze (aż 2/3 to tłuszcze nienasycone, wskazane przy zwalczaniu chorób serca i krążenia). W skład surowych owoców kasztanowca wchodzi około 50% skrobi; 2,34% błonnika; 5,58% białka; 5,39% tłuszczów; 2,14% popiołu. 100 g zawiera tyle witaminy C, ile 100 g cytryny. Nie zawierają glutenu. Są kaloryczne, zawierają około 180 kcal na 100 g.
Owoce polecane są zwłaszcza w okresach stresu i przemęczenia.

W nasionach znajdują się liczne związki o właściwościach leczniczych, w tym kumaryny, saponiny (escyna i eskulina), fenolokwasy, flawonoidy i garbniki.
Wyciągi z kasztanów mają zastosowanie w produkcji kremów, maseczek kosmetycznych i odżywek do włosów. Skórki z owoców i liście są składnikami szamponów koloryzujących włosy na złotawy kolor, kwiaty stosuje się do aromatyzowania. Mielona skórka ma właściwości tonizujące.

 

 

Ostrzeń pospolity (Cynoglossum Officinale), Psi język, Cygański kwiat, Gypsyflower  to roślina dwuletnia, o niemiłej mysiej woni, wyrastająca do 100 cm, o kwiatach brunatnoczerwonych (rzadziej białawych lub czerwonawych). Świeże liście mają odpędzać szczury i owady, korzeń znalazł swoje zastosowanie w farbiarstwie.

Ostrzeń jest trwałą lub dwuletnią rośliną należącą do rodziny ogórecznikowatych. Nie jest lubiany przez zwierzęta, pomimo to pszczoły bardzo chętnie korzystają z jego nektaru, dzięki czemu ostrzeń jest popularną wśród pszczelarzy rośliną miododajną.

Młode liście, mimo wstrętnego zapachu, w niektórych krajach alpejskich używane są na sałatę. Zarazem jednak ostrzeń odpowiedzialny jest za uszkodzenia wątroby i działanie rakotwórcze.

Korzeń rośliny stosowano w medycynie ludowej jako lek w krztuścu, reumatyzmie i bólach zębów. Obecnie, ze względu na mało informacji na temat prawdziwych działań surowca nie jest on stosowany w nowoczesnej fitoterapii.

W Finlandii był obsadzony wokół domostw, aby odstraszać szczury i myszy, a także był używany na łodziach z tego samego powodu. Każdy może przetestować moc tej pięknie ukwieconej rośliny dla siebie, ponieważ rozwija się szczęśliwie w towarzystwie ludzi. W Finlandii rzadko dziś, ale nadal rośnie obficie na najstarszych obszarach zamieszkałych w południowo-zachodniej części kraju, a zwłaszcza na Wyspach Alandzkich.

Został wymieniony jako roślina lecznicza już 7000 lat temu na asyryjskiej tabliczce glinianej, jego korzeń został sklasyfikowanu jako środek uspokajający i wywołujący sen, a także został uznany za skuteczny w przypadku niektórych chorób przenoszonych drogą płciową. Później okazało się, że niełupki zawierają alkaloidy, niektóre z nich wywołują zatrucia, takie same jak kurary południowoamerykańskie.

 

 

Chryzantema garland, Złocień Wieńcowy (Chrysanthemum coronarium) jest rośliną jednoroczną z rodziny astrowatych, pochodzącą z południowej Europy i Azji Wschodniej. Preferuje stanowiska słoneczne lub półcień, gleby o odczynie obojętnym, piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne, nie za suche. Dorasta do 1m wysokości. Kwitnie od czerwca do września.

Roślina ta ma wszechstronne zastosowanie, może być sadzona w ogródku jako roślina ozdobna, kwiaty mogą być wykorzystane jako cięte do wazonu a przede wszystkim jako warzywo i zioło.

Wykorzystuje się młode liście z pędami oraz zewnętrzne płatki kwiatów. Przez mieszkańców Krety pędy spożywane są na surowo lub gotowane na parze. Gotowane zbyt długo w wysokiej temperaturze stają się gorzkie. W Japonii dodaje się je zupy lub gulaszu. W Koreii służą do różnych przystawek oraz do kimchi lub namul. W Tajlandii są składnikiem omletów z ostryg.
Liście i kwiaty zawierają bardzo mało kalorii, za to dużo witamin, soli mineralnych, zawierają również kwas chlorogenowy, karoten i flawonoidy.

Kwas chlorogenowy jest silnym przeciwutleniaczem, obniża wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym, ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne.

Dzięki temu, że zawierają mało kalorii, są bogate w błonnik i mają bardzo małą zawartość tłuszczu sprzyjają odchudzaniu.

Chryzantema spożywana na surowo dostarcza aż 460mg potasu w 100g, jest to prawie 30% więcej niż ta sama porcja bananów.
Liście chryzantemy są pomocne w leczeniu migreny i bólów głowy, wspomagają pracę wątroby.

Herbatka z jej kwiatów łagodzi objawy przeziębienia, razem z miętą skutecznie leczy potówki.

Zewnętrznie stosuje się przy zapaleniu spojówek, przy suchych i zmęczonych oczach.

Kwiaty w tradycyjnej chińskiej medycynie służyły do leczenia gorączki, nadciśnienia, suchości oczu i na bóle głowy.

Według najnowszych badań wykazują właściwości przeciwnowotworowe i przeciwbakteryjne. Tradycyjnie używane są w leczeniu ran, chorób skóry, zaostrzają apetyt, zapobiegają niestrawności, leczą choroby dróg oddechowych, wykazują lekkie właściwości przeczyszczające.

W pomieszczeniach chryzantemy działają jak filtr powietrza oczyszczając je ze szkodliwych substancji.

Chryzantemy zawierają pyretryny, naturalny insektycyd. Spożywanie zbyt częste i w dużych ilościach tej rośliny może być toksyczne. Nie zaleca się kobietom karmiącym i w czasie ciąży.

 

 

 

Alchornea cordifolia nazywana jest pospolicie Alchornea, Iporuru. Należy do rodziny Euphorbiaceae.  Jest  to drzewo osiągające wysokość do 8 m. Porasta obszar Afryki.  

Liście, korzenie i kora macierzysta zawierają terpenoidy , glikozydy steroidowe , flawonoidy , garbniki , saponiny , węglowodany i alkaloidy imidazopirymidynowe, alchorneinę , alchornidynę i kilka alkaloidów guanidyny . Liście zawierają również szereg kwasów hydroksybenzoesowych : kwas galusowy i jego estru etylowego, kwasu gentyzynowego , kwasu antranilowego , kwasu protokatechowy i kwasu elagowego (Alizarine żółty). Homolog C20 z kwasem wernolowym o nazwie kwas alchornoic można znaleźć w oleju nasion.

Wyciągi z liści charakteryzują się silnym działaniem przeciwdrobnoustrojowym i przeciwzapalnym.

Alchornea wykazuje aktywność przeciwdrobnoustrojową wobec Babesi, Bartonelii, Chlamydii pneumoniae oraz Mykoplazmie.

Alchornea cordifolia należy do kanonu Tradycyjnej Medycyny Afrykańskiej, jest powszechnie używana do leczenia m.in. stanów zapalnych (np. reumatyzm, artretyzm) infekcji oraz impotencji. Zwiększa wydolność fizyczną, a także niweluje uczucie zmęczenia i przeciwdziała stresowi. Najnowsze badania wskazują również przeciwdepresyjne właściwości wyciągów z Alchornea.

Rdzenni mieszkańcy Afryki stosują wyciągi  na różnego rodzaju choroby weneryczne (np. rzeżączka, zakażenia układu moczowo-płciowego), przeziębienia, kaszel, biegunki, a także do leczenia trudno gojących się ran.

Tradycyjnie przyrządzane wywary z liści wykorzystuje się w terapii zapalenia jelit, żołądka i okrężnicy, robaczycy, stanów gorączkowych, zapalenia oskrzeli, kolki i drgawek. Wywar ze świeżych liści jest również stosowany miejscowo na skórę do odkażania ran, owrzodzeń i dermatoz, a także do przemywania pochwy.

Wyciąg posiada bardzo szeroki zakres działania przeciwbakteryjnego i skutecznie hamuje rozwój drożdżaków (Candida albicans). Alchornea hamuje rozwój typowych bakterii (np. Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Salmonella typhi)  i wspomaga leczenie zakażeń układu pokarmowego, skóry, dróg oddechowych, dróg moczowych. Spośród 74 testowanych szczepów bakterii tlenowych i beztlenowych oraz grzybów, tylko trzy szczepy oraz wszystkie grzyby nitkowe były odporne na testowane dawki wyciągu z liści Alchornea cordifolia. Badania sugerują nieco większą skuteczność wyciągów A. cordifolia przeciwko bakteriom Gram-dodatnim.
Badana potwierdzają również przeciwmalaryczne właściwości wyciągu z A. cordifolia – wykazano, że obecny w nim kwas elagowy  w pewnym stopniu hamuje rozwój pierwotniaka Zarodźca sierpowego ( Plasmodium falciparum).

Wyciągi z Alchornea cordifolia są szeroko stosowane w etnomedycynie afrykańskiej w leczeniu wielu schorzeń o podłożu zapalnym tj. bólów reumatycznych, artretyzmu, wrzodów żołądka, bólów zęba, dziąseł itp.

Substancje aktywne zawarte w liściach wpływają na ekspresję cytokin prozapalnych i czynników transkrypcyjnych. Frakcje polisacharydów obecne w liściach wpływają modulująco na układ odpornościowy, aktywują produkcję monocytów/makrofagów i wpływają na zwiększenie syntezy tlenku azotu (NO).

Alchornea cordifolia w tradycyjnej medycynie afrykańskiej znajduje również zastosowywanie jako środek na impotencje i poprawę wydolności fizycznej. Współczesne badania zdają się potwierdzać zasadność takiego użycia. W eksperymentach na zwierzętach, którym podawano wyciąg z Alchornea cordifolia zaobserwowano zwiększenie masy jąder, liczby i ruchliwości plemników, a także wzrost stężenia testosteronu w dawkach 200mg oraz 400mg na kg masy ciała. W większych dawkach (800mg i 1600mg/kg) ekstrakt wywierał szkodliwy wpływ na organizm.
W badaniach z użyciem żeńskich szczurów, stwierdzono pozytywny wpływ na poziom hormonów (folikulotropowego – FSH, progesteronu, hormonu luteinizującego – LH), co sugeruje, że ekstrakty mogą mieć również korzystny wpływ na płodność kobiet.

Wodno-alkoholowe wyciągi z liści Alchornea cordifolia posiadają właściwości przeciwdepresyjne. Substancje zawarte w liściach tej rośliny prawdopodobnie wpływają na transmisję dopaminergiczną, noradrenergiczną i serotoninergiczną.
Wyciąg z liści wykazuje właściwości przeciwstresowe, pomaga przezwyciężyć zmęczenie i pobudza do aktywności życiowej.

Zastosowanie :

• Działa przeciwbakteryjnie
• Hamuje rozwój drożdżaków ( Candida albicans)
• Działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo
• Wpływa immunomodulująco
• Wywiera wpływ antyoksydacyjny
• Działa rozkurczająco
• Zwiększa płodność mężczyzn i poprawia parametry nasienia
• Zmniejsza uczucie stresu i zmęczenia
• Wykazuje właściwości przeciwdepresyjne
• Wpływa ochronnie na wątrobę
• Dzięki obecności tanin i flawonoidów wyciąg posiada przeciwbiegunkowe właściwości

Należy protokołu Buhnera: dr zaleca stosować nalewkę z Alchornea cordifolia .

Najefektywniejsze stężenie to 1:5 na 50 % alkoholu. Czyli 1 część rośliny na 5 części alkoholu (np. 100 g rośliny na 500 ml alkoholu). Do przygotowania nalewki należy używać alkoholu 50 %. Macerować 2 tygodnie w ciemnym naczyniu bez dostępu do światła. Codziennie wstrząsnąć. Przefiltrować. Stosować: 1/4 łyżeczki nalewki 3 razy dziennie.

Przeciwwskazania: Alchornea nie może być stosowana przez kobiety w ciąży i w trakcie laktacji.

Adeshina, G. O., Kunle, O. F., Onaolapo, J. A., Ehinmidu, J. O., and Odama, L. E. (2012). Antimicrobial Activity of the Aqueous and Ethyl Acetate Sub-Fractions of Alchornea cordifolia Leaf. European Journal of Medicinal Plants 2, 31-41.

Agbor, G. A., Léopold, T., and Jeanne, N. Y. (2004). The antidiarrhoeal activity of Alchornea cordifolia leaf extract. Phytotherapy Research 18, 873-876.

Ajibade, T.O., Olayemi, F.O., (2015). Reproductive and toxic effects of methanol extract of Alchornea cordifolia leaf in male rats. Andrologia; 47(9):1034-40.

Banzouzi, J. T., Prado, R., Menan, H., Valentin, A., Roumestan, C., Mallie, M., Pelissier, Y., and Blache, Y. (2002). In vitro antiplasmodial activity of extracts of Alchornea cordifolia and identification of an active constituent: Ellagic acid. Journal of Ethnopharmacology 81, 399-401.

Ebi, G. C. (2001). Antimicrobial activities of Alchornea cordifolia. Fitoterapia 72, 69-72.

Ebenyi, L.N.., Akubugwo,E.I., Ogbanshi, M.E., Agbafor, K.N., Inya-Agh, O.R.,(2016). Fertility Enhancing Potentials of Alchornea cordifolia on Albino Rats.Middle-East Journal of Scientific Research 24 (5): 1802-1808.

Ishola, I. O., Agbaje, E. O., Akinleye, M. O., Ibeh, C. O., and Adeyemi, O. O. (2014). Antidepressant-like effect of the hydroethanolic leaf extract of Alchornea cordifolia (Schumach. & Thonn.) Mull. Arg. (Euphorbiaceae) in mice: Involvement of monoaminergic system. Journal of Ethnopharmacology, 364-372.

Kouakou, K., Schepetkin, I. A., Yapi, A., Kirpotina, L. N., Jutila, M. A., and Quinn, M. T. (2013). Immunomodulatory activity of polysaccharides isolated from Alchornea cordifolia. Journal of Ethnopharmacology 146, 232-242.

Mavar-Manga, H., Haddad, M., Pieters, L., Baccelli, C., Penge, A., and Quetin-Leclercq, J. (2008). Anti-inflammatory compounds from leaves and root bark of Alchornea cordifolia. Arg. Journal of Ethnopharmacology 115, 25-29.

Okeke, I. N., Ogundaini, A. O., Ogungbamila, F. O., and Lamikanra, A. (1999). Antimicrobial spectrum of Alchornea cordifolia leaf extract. Phytotherapy Research 13, 67-69.

Okoye, E. L., Uba, B. O., Uhobo, P. C., Oli, A. N., and Ikegbunam, M. N. (2014). Evaluation of the antibacterial activity of methanol and chloroform extracts of Alchornea cordifolia leaves. Journal of Scientific Research and Reports 3, 255-262.

Osadebe, P. O., Okoye, F. B. C., Uzor, P. F., Nnamani, N. R., Adiele, I. E., and Obiano, N. C. (2012). Phytochemical analysis, hepatoprotective and antioxidant activity of Alchornea cordifolia methanol leaf extract on carbon tetrachloride-induced hepatic damage in rats. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine 5, 289-293.

Umukoro, S., and Aladeokin, A. C. (2010). Evaluation of the anti-stress and anticonvulsant activities of leaf extract of Alchornea cordifolia in mice. Journal of Ethnopharmacology 127, 768-770.

 

 

Dębik ośmiopłatkowy, Dryas octopetala to gatunek roślin z rodziny różowatych. Nazwa rodzajowa, zarówno polska, jak i łacińska, pochodzi od kształtu liści podobnych do liści dębu (łac. drys – dąb, drzewo), nazwa gatunkowa od liczby płatków w koronie kwiatu (najczęściej 8). Zwany także jako : Driada octopétale , Herbata Alp , Chênette , szwajcarska herbata. W mitologii greckiej driady to w szczególności nimfy dębów i ogólnie drzew. Stąd jedno z jego imion „chênette”.

Na stanowiskach naturalnych występuje w Ameryce Północnej i Europie. W Ameryce Północnej występuje w regionach północnych i arktycznych (Alaska, Yukon, zachodnia Kanada) oraz w górach stanów Kolorado, Idaho, Oregon. W Europie występuje w tundrze na Półwyspie Skandynawskim, Islandii, wyspach Svalbard, Jan Mayen oraz w górach. W Polsce – niemal wyłącznie w Tatrach, jest tam pospolity.  Jest uprawiany w wielu krajach świata. Jest to mała krzewinka szpalerowa, płożąca się (chamefit), osiągająca wysokość zaledwie 2–10 cm. , łodyga zdrewniała, czołgająca się po ziemi i rozgałęziająca się. Liście wyrastają na długich ogonkach z końców bocznych pędów łodygi, albo skrętolegle z łodygi. Są skórzaste, pojedyncze, podłużnie jajowate o długości 1,5–3 cm. Górna strona blaszki liściowej lśniąca, spodnia filcowata, brzegi ząbkowane lub karbowane a nawet prawie wrębne.

Kwiaty wyrastają na cienkich, słabo ulistnionych łodyżkach, pojedyncze, duże (średnica do 4 cm). Mają długie szypułki, a ich kielich składa się najczęściej z 8 lancetowatych, wąskich i jedwabiście owłosionych płatków. Kwiaty mają kolor biały lub białożółty, liczne pręciki i słupki o owłosionych szyjkach. Owoc drobne, jednonasienne orzeszki tworzą puszysty, wydłużony owocostan, przypominający nieco sasankę, jednak w odróżnieniu od niego posiadający zielony kielich

Bylina kwitnie od czerwca do lipca. Nasiona wyposażone są w piórko, za pomocą którego są rozsiewane przez wiatr (anemochoria). Jednak w polskich warunkach klimatycznych nasiona nie kiełkują, roślina rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie. Jest długowieczny, może żyć nawet 100 lat.

Rośnie na piargach, murawach naskalnych, wśród skał. Występuje głównie na podłożu wapiennym, na granicie, roślina typowo górska. W Tatrach dochodzi do wysokości 2150 m n.p.m.

Jest reliktem polodowcowym (młodszy dryas). Jego szczątki w dużych ilościach znajduje się we florze kopalnej z wczesnego holocenu. Wyparty w kierunku obszarów subpolarnych w wyniku ocieplania klimatu po ustąpieniu lądolodu.

Roślina ozdobna: uprawiana jako tzw. roślina okrywowa, szczególnie nadająca się do ogrodów skalnych, zwłaszcza na większe skarpy. Najlepsze jest próchniczno-żwirowe podłoże, umiarkowanie wilgotne i zawierające dużo wapnia. Dobrze jest wymieszać podłoże z wapiennym gruzem. Wymaga stanowiska słonecznego.

Jeden z najważniejszych ziół leczniczych z Alp Wapiennych.

W Szwajcarii wierzy się, że Silberwurztee- tak jest tam nazywany- może intensyfikować sny. Dlatego w przeddzień Dnia Przesilenia młode dziewczęta piły herbatę z białego srebrzystolistnego dębika, mając nadzieję, że ich mąż, przeznaczony na to życie, przyjdzie do nich we śnie.

Ze względu na wysoką zawartość garbników w srebrnej herbatcie w regionie alpejskim nadal stosuje się ją jako płukanie gardła w przypadku zapalenia dziąseł.

Flawonoidy z liści są stosowane prewencyjnie przed udarem mózgu i zawałem serca. Roślinka ma też działanie wzmacniające mięśnie sercowe.

Wiele gatunków z tej rodziny zawiera związki cyjanogenne w nasionach.

 

 

Cryptolepis sanguinolenta należy do rodziny Apocynaceae. Roślina występuje we wschodniej Afryce. To gatunek rośliny kwitnącej z rodziny Apocynaceae .

Alkaloid kryptolepina jest silnym lekiem przeciwmalarycznym.  Roślina ma również potencjał w leczeniu cukrzycy typu II i jest uważana za silny układowy antybiotyk. Zawiera antybakteryjne alkaloidy kryptolepine, quindoline i neocryptolepine.  Korzenie są również używane jako żółty barwnik.

Korzeń Cryptolepis sanguinolenta posiada szeroki zakres działania. Cryptolepis sanguinolenta to roślina stosowana powszechnie w tradycyjnej medycynie zachodnioafrykańskiej w leczeniu infekcji (często przebiegających z gorączką), malarii oraz zakażeń górnych dróg oddechowych i układu moczowego.
Korzeń zawiera liczne alkaloidy, z których największe znaczenie posiada cryptolepina, odpowiedzialna za właściwości przeciwbakteryjne i przeciwmalaryczne. Wyciąg alkoholowy z Cryptolepisu jest aktywny zarówno przeciwko szczepom bakterii Gram-dodatnim jak i Gram-ujemnym, podczas gdy wyciągi wodne posiadają o wiele słabszą aktywność przeciwbakteryjną. Wyciąg etanolowy posiada duży potencjał w terapii biegunek bakteryjnych.

W Nigerii maceraty z korzenii C. sanguinolenta są również stosowane w terapii reumatyzmu i infekcji dróg moczowo-płciowych. Substancje aktywne zawarte w korzeniu Cryptolepisu wykazują właściwości przeciwzapalne i hipotensyjne, wywierają wpływ przeciwzakrzepowy, przeciwgorączkowy i rozszerzający na naczynia krwionośne nerek.
Korzeń wykazuje także właściwości przeciwcukrzycowe – w stosunku do cukrzycy typu 2, a także coraz więcej badań wskazuje na potencjał przeciwnowotworowy tej rośliny.

Działanie :

• Posiada właściwości przeciwbakteryjne i wspomaga leczenie infekcji
• Niszczy pierwotniaki powodujące malarię
• Wykazuje właściwości przeciwnowotworowe
• Działa hipoglikemicznie (obniża poziom cukru we krwi)
• Posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwgorączkowe
• Obniża ciśnienie krwi
• Przeciwdziała zakrzepom
• Hamuje biegunki wywołane zakażeniem bakteryjnym

• przeciwdrobnoustrojowe aktywności wobec Babesi
• przeciwbakteryjne, głównie wobec Staphylococcus auraureus, Streptococcus pyogenes, Escherichia coli, Klebsiella spp., Salmonella spp., Shigella dysentariae, Proteus vulgaris, Proteus milabiris, Neisseria gonorrhoeae, Enterobacter cloacae, Bacillus subtilis
• przeciwgrzybiczne
• przeciwpasożytnicze
• przeciwzapalne
• przeciwgorączkowe
• przeciwzakrzepowe.

 

Sposób użycia wg. protokołu Buhnera:

Nalewka : Najefektywniejsze stężenie to 1:5 na 65 % alkoholu. Czyli 1 część rośliny na 5 części alkoholu (np. 100 g rośliny na 500 ml alhokolu). Do przygotowania nalewki należy używac alkoholu 65 %. Macerować 2 tygodnie w ciemnym naczyniu bez dostępu do światła. Codziennie wstrząsnąć. Przefiltrować. Stosować: 1/2 – 1 łyżeczki 3 razy dziennie.

Cryptolepis nie może być stosowana przez kobiety w ciąży i w trakcie laktacji.

Literatura :

1. Appiah, A. A. (2009). The golden roots of Cryptolepis sanguinolenta. In ACSSymposium Series (American Chemical Society), pp. 231-239.
2. Ansah, C., and Mensah, K. B. (2013). A review of the anticancer potential of the antimalarial herbal cryptolepis sanguinolenta and its major alkaloid cryptolepine. Ghana medical journal 47, 137-47.
3. Paulo, A., Duarte, A., and Gomes, E. T. (1994). In vitro antibacterial screening of Cryptolepis sanguinolenta alkaloids. Journal of Ethnopharmacology 44, 127-130.
4. Paulo, A., Pimentel, M., Viegas, S., Pires, I., Duarte, A., Cabrita, J., and Gomes, E. T. (1994). Cryptolepis sanguinolenta activity against diarrhoeal bacteria. Journal of Ethnopharmacology 44, 73-77.
5. Paulo, A., Gomes, E. T., Steele, J., Warhurst, D. C., and Houghton, P. J. (2000). Antiplasmodial activity of Cryptolepis sanguinolenta alkaloids from leaves and roots. Planta Medica 66, 30-34.

 

 

 

Orzesznik jadalny, orzesznik pekanowy, orzesznik owocowy (Carya illinoinensis (Wangenh.) K.Koch), zwany także pekanem to gatunek drzewa należącego do rodziny orzechowatych. Naturalnie występuje w Ameryce Północnej, w Stanach Zjednoczonych od południowej części stanów Iowa, Illinois i Indiany do Georgii, Alabamy, Missisipi, Luizjany, Teksasu, Oklahomy i Arkansas na południu oraz w zachodniej części Kentucky, Północnej Karoliny i wschodniej części Tennessee, a także w Meksyku od stanów Coahuila na północy do Jalisco i Veracruz na południu.

Angielskie słowo pecan pochodzi z języka Indian Algonkinów i oznacza „orzech zbyt twardy do zgniecenia dłonią” lub – szerzej – „coś do zmiażdżenia tylko narzędziem”.

Pierwszy w Europie opis orzesznika jadalnego poznano w XVI wieku dzięki hiszpańskiemu podróżnikowi i odkrywcy Álvar Núñez Cabeza de Vaca, a Hiszpanie w następnych latach stopniowo introdukowali ten gatunek do południowej Europy, a następnie Afryki i Azji. W Polsce gatunek niezwykle rzadko spotykany, głównie ze względu na wysoką wrażliwość na mróz. Sporadycznie sadzony bywa w ogrodach botanicznych lub arboretach, jednak po kilku latach zwykle przemarza. Źle rośnie również na Wyspach Brytyjskich.

Jest to długowieczne drzewo liściaste o przeciętnej wysokości 20- 50 m.  Pień i konary są smukłe. Typowa korona jest kopulasta, ma 12–23 m rozpiętości z wyraźnym kilkumetrowym pniem (2–5 m). Pień osiąga do 180 cm średnicy. Kora początkowo szarobrązowa, gładka, w starszym wieku nierówno, podłużnie bruzdowana; lekko, choć wyraźnie łuszcząca się, szara. Młode pędy są brązowe i owłosione. Z czasem niekiedy łysieją i stają się błyszczące. Pąki wydłużone, długości 6–12 mm, żółtobrązowe, okryte owłosionymi łuskami. Pąki kątowe okryte są łuskami zrośniętymi kapturkowato. Liście nieparzystopierzaste o długości 40–70 cm, z ogonkiem długości 4–8 cm. Są zmienne, złożone z kilku/kilkunastu listków o długich wierzchołkach. Pojedynczy listek ma najczęściej eliptyczny lub jajowato-lancetowaty kształt, 5–12 cm długości i 2–6 cm szerokości. Niższe listki często są nieco odchylone do tyłu. Od spodu są drobno owłosione. Listki osadzone są na krótkich ogonkach. Liście ciemnozielone, jesienią przebarwiają się na żółtozielony, a później słomkowy lub lekko pomarańczowy kolor. Kwiaty rozdzielnopłciowe lecz jednopienne. Siedzące kwiaty męskie wyrastają na osi kotków o długości od 8 do 18 cm, zebranych po kilka do kilkunastu. Oś kwiatostanów okryta jest włoskami gruczołowymi, a same pylniki są z rzadka owłosione. Kwiaty żeńskie zebrane są po 3–6 sztuk w kłosy na szczytach pędów.

Owoce mogą być różnego kształtu w zależności od odmiany, od prawie okrągłych przez beczułkowate do silnie wydłużonych. Najczęściej są owalne o długości od 2,6 do 6 lub 8 cm i szerokości od 1,5 do 3 cm. Pokryte początkowo jasnozieloną okrywą, później brunatniejącą, pękającą po dojrzeniu na 4–5 części, których granice wyraźnie zaznaczone są bruzdami. Jest to owoc rzekomy – nibypestkowiec. Zewnętrzna, mięsista warstwa owocni powstaje z okrywy (involucrum) i otacza owoc właściwy, którym jest orzech. Po odpadnięciu okrywy widoczna jest gładka, błyszcząca łupina orzecha o barwie brązowej z delikatnymi jaśniejszymi smużkami. Nasiono (jądro orzecha) jest jadalne, brązowe, podobne do jądra orzecha włoskiego, lecz mniej pofałdowane i bardziej wydłużone, uchodzące za jedno z najsmaczniejszych (w każdym razie najsmaczniejsze wśród przedstawicieli rodzaju orzesznik).

Orzechy są spożywane zarówno na surowo, jak i po przetworzeniu. Są jednym z najpopularniejszych składników słodkich deserów w południowych i środkowych stanach USA. Mają charakterystyczny masłowaty posmak i aromat. Stanowią podstawowy składnik słynnych pralinek z Nowego Orleanu, a także ciasta pekanowego (ang. pecan pie) popularnego w środkowo-zachodniej części USA.

Orzeszki pekan mają najwyższą zawartość tłuszczu spośród wszystkich orzechów, ponad 70 %.

Orzechy pekan należy przechowywać w chłodnym, suchym miejscu w szczelnym pojemniku. Czyniąc to, pekan można przechowywać nawet do sześciu miesięcy.

Według Nutrition-and-You.com orzechy te zawierają :

• Wapń
• Miedź
• Foliany
• Żelazo
• Magnez
• Mangan
• Niacyna
• Kwas pantotenowy
• Fosfor
• Potas
• Pirydoksyna
• Ryboflawina
• Selen
• Tiamina
• Witamina A
• Witamina C
• Witamina E
• Cynk

Lecznicze zastosowania :

Orzeszki pekan znane są z tego, że potrafią obniżyć poziom złego cholesterolu LDL, jednocześnie zwiększając dobry cholesterol HDL. Może to pomóc w zapobieganiu udarowi i chorobie wieńcowej .

Orzeszki pekan są doskonałym źródłem błonnika, co pozwal leczyć zaparcia, a także zapobiegać hemoroidom i zapaleniu jelita grubego.

Są skuteczne jako pomoc w odchudzaniu, ze względu na duże ilości kompleksu witaminy B, które pomagają przyspieszyć metabolizm.

Pekany zawierają kwas oleinowy, co wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem raka piersi. Pomagają również w zapobieganiu rakowi okrężnicy, wspomagając układ żołądkowo-jelitowy.

Orzeszki są bogate w magnez, który znany jest z działania przeciwzapalnego.  Pomaga to zmniejszyć stan zapalny w tętnicach, zmniejszając ryzyko artretyzmu, choroby Alzheimera i innych stanów zapalnych. Pekany mogą zapobiegać udarowi i chorobie wieńcowej oraz chorobom neurologicznym

Dzięki dobrej zawartości manganu, pekan wzmacnia układ odpornościowy.

Jednocześnie połączenie witaminy E, witaminy A, cynku, kwasu foliowego i fosforu obecnych w pekanach poprawia skórę, zapobiegając trądzikowi i opóźniając pojawianie się drobnych linii i zmarszczek. Pekan może również promować wzrost włosów i zapobiegać ich wypadaniu.

Może być również skuteczny przeciwko:

• Nierównowaga lipidowa we krwi
• Choroby serca
• Choroby układu immunologicznego

Orzeszki te wspomagają układ sercowo-naczyniowy i pracę woreczka żółciowego.

Kulinarnie- orzeszki pekan dodają smak potrawom zarówno słodkim jak i pikantnym. Są one często używane w ciastach, tartach, w sałatkach i jako farsz.

Źródła : Food.com, Nutrition-and-You.com, Food.NDTV.com, OrganicFacts.net, FoodNetwork.ca

 

 

Gou teng, Uncaria rhynchophylla to ziele stosowane w tradycyjnej medycynie dalekowschodniej Azji jako środek obniżający ciśnienie krwi, uspokajający i przeciwdrgawkowy, a także wspomagający pracę układu nerwowego. Uncaria rhynchophylla to roślina należąca do rodziny  Rubiaceae.Występuje naturalne w Chinach oraz Japonii. Uncaria rhynchophylla ma charakterystyczne, wystające, haczykowate ciernie na pnączu.

Wyciągi z gou teng wywierają ochronne działanie na ośrodkowy układ nerwowy – niwelują uszkodzenia neuronów wywołane szkodliwymi substancjami czy spowodowane niedotlenieniem mózgu (udar niedokrwienny), a także wspomagają leczenie chorób neurodegeneracyjnych takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Ze względu na ochronny wpływ gou teng zaleca się również w terapii neuroboreliozy, epilepsji, bólów i zawrotów głowy.

Gou teng wpływa korzystnie na funkcjonowanie poznawcze, zwiększa koncentrację uwagi, poprawia pamięć i wyostrza myślenie. Wykazuje także korzystny wpływ na samopoczucie, działa przeciwlękowo i uspokajająco.

Gou teng chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniem na wielu różnych poziomach: hamuje apoptozę neuronów (zmniejsza ilość obumarłych komórek nerwowych), działa przeciwzapalnie, reguluje poziom neuroprzekaźników i zwiększa wewnętrzną ochronę antyoksydacyjną komórek, poprzez zwiększenie poziomu glutationu. Zioło ma zdolność blokowania kanałów wapniowych, chroniąc przed nadmiernym i szkodliwym napływem jonów wapnia do komórek, a także ma zdolność otwierania kanałów potasowych.
Wyciągi z U. rhynchophylla wywierają hamujący wpływ na aktywność oksydazy monoaminowej MAO B, co może zapewnić ochronę przed zaburzeniami wywołanymi przez stres oksydacyjny. Współcześnie inhibitory MAO B (np. Selegilina) są wykorzystywane w terapii wielu chorób neurodegeneracyjnych – Alzheimera, Parkinsona oraz depresji.

W badaniach na zwierzętach zaobserwowano zmniejszenie deficytów poznawczych wywołanych skopolaminą i innymi substancjami szkodliwymi. Stwierdzono również, że alkaloidy zawarte w wyciągu z Uncaria rhynchophylla wyraźnie zmniejszają liczbę martwych neuronów indukowaną Amyloidem-Beta (Aβ). Amyloid-Beta odgrywa istotną rolę w patogenezie choroby Alzheimera, jest to białko, którego nadmiar prowadzi do uszkodzenia pracy neuronów.

W eksperymentalnym modelu choroby Parkinsona wykorzystano substancję uszkadzającą neurony dopaminergiczne i stwierdzono, że podanie wyciągów z gou teng istotnie zmniejsza utratę neuronów dopaminergicznych w substancji czarnej w międzymózgowiu, co świadczy o dużym potencjale tej rośliny w terapii choroby Parkinsona.

Ponad to wyciągi zwiększają zdolność uczenia się i zapamiętywania, poprawiają koncentrację uwagi i rozjaśniają umysł, zwiększają poziom ważnego neuroprzekaźnika związanego z funkcjonowaniem pamięci – acetylocholiny.

W Japonii Uncaria rhynchophylla wchodzi w skład mieszanki o nazwie Yokukansan, która zmniejsza nasilenie zachowań agresywnych wśród osób w podeszłym wieku z demencją, a także wpływa korzystnie na ich samopoczucie. Gou teng wykazuje działanie uspokajające i wyciszające, może również ułatwiać zasypianie. W badaniach na zwierzętach wykazano, że wyciągi z gou teng mają działanie przeciwlękowe, co ma bezpośredni związek z wpływem na układ serotoninergiczny (działanie agonistyczne w stosunku do receptorów typu 5-HT1A).

Wyciągi z gou teng wywierają działanie hipotensyjne – obniżają ciśnienie tętnicze krwi, przy czym nie obniżają przepływu krwi w nerkach, co jest jednym z poważnych efektów ubocznych większości standardowych leków obniżających ciśnienie.

Działania prozdrowotne :  

• Wpływa neuroprotekcyjnie (chroni komórki nerwowe), wykazuje silne działanie ochronne wobec komórek układu nerwowego, w tym komórek glejowych
• Relaksuje ośrodkowy układ nerwowy
• Zmniejsza deficyty poznawcze wywołane substancjami szkodliwymi (amyloid-beta (Aβ); skopolamina)
• Zmniejsza uszkodzenia wywołane udarem niedokrwiennym mózgu
• Stymuluje procesy angiogenezy (tworzenia naczyń krwionośnych)
• Obniża ciśnienie tętnicze krwi
• Działa przeciwarytmicznie
• Ma właściwości uspakajające i przeciwlękowe
• Wykazuje działanie przeciwdrgawkowe, przeciwpadaczkowe (epilepsja)
• Jest inhibitorem MAOB
• Przeciwdziała stresowi oksydacyjnemu
• Wspomaga leczenie chorób neurodegeneracyjnych – Alzheimer i Parkinson
• Łagodzi różne objawy neurologiczne występujące np. w neuroboreliozie
• Ułatwia zasypianie
• Wpływa korzystnie na układ sercowo naczyniowy
• Hamuje proliferację komórek nowotworowych
• Działanie przeciwbólowe w bólu głowy
• Działanie przeciwdrgawkowe
• Działa jako ogólny środek wzmacniajacy organizm
• Wzmacnia układ immunologiczny
• Zastosowanie w zawrotach głowy
• Podnisi samopoczucie

Buhner poleca Uncaria rhynchophylla w swoim protokole rozszerzonym przy boreliozie w celu redukcji objawów neurologicznych.

Nalewka : najefektywniejsze stężenie to 1:5 na 60 % alkoholu. Czyli 1 część rośliny na 5 części alkoholu. 100 g zioła zalać 500 ml alkoholu 60 % (aby go przygotować należy rozcieńczyć 312 ml spirytusu  z 188 ml wody). Pozostawić 2 tygodnie w ciemnym naczyniu bez dostępu do światła. Codziennie  wstrząsnąć, po 2 tygodniach przefiltrować. Przechowywać w ciemnej butelce bądź  zwykłej butelce owiniętej folią aluminiową, przechowywać w miejscu bez dostępu do światła. Stosować: 1/2 łyżeczki – 1 łyżeczki 3-6 razy dziennie 

Przeciwwskazania: Uncaria rhynchophylla nie może być przyjmowanea przez osoby po przeszczepie lub przyjmujące immunostymulanty. Zioło nie mogą przyjmować kobiety w ciąży oraz osoby przyjmujące preparaty na obniżenie gęstości krwi. Osoby, które mają zaplanowany zabieg chirurgiczny, muszę zaprzestać przyjmowanie zioła na 10 dni przed jakąkolwiek planowaną operacją. Osoby z niskim ciśnieniem powinny uważać przy stosowaniu Uncaria rhynchophylla.Nie stosować Uncaria rhynchophylla równocześnie z lekami na obniżenie krwi.

Źródła :

1. Ayne M. Hayashi, Huisheng Xie (2015). Review of Current Research on Chinese Herbal Medicine for Epilepsy. AJTCVMVol 10, No.1, s 31-42.
   2. Choi, D.-Y., Huh, J.-E., Lee, J.-D., Cho, E.-M., Baek, Y.-H., Yang, H.-R., Cho, Y.-J., Kim, K.-I., Kim, D.-Y., and Park, D.-S. (2005). Uncaria rhynchophylla induces angiogenesis in vitro and in vivo. Biological & pharmaceutical bulletin 28, 2248-52.
   3. Hou, W. C., Lin, R. D., Chen, C. T., and Lee, M. H. (2005). Monoamine oxidase B (MAO-B) inhibition by active principles from Uncaria rhynchophylla. Journal of Ethnopharmacology 100, 216-220.
   4. Jung, J. W., Ahn, N. Y., Oh, H. R., Lee, B. K., Lee, K. J., Kim, S. Y., Cheong, J. H., and Ryu, J. H. (2006). Anxiolytic effects of the aqueous extract of Uncaria rhynchophylla. Journal of Ethnopharmacology 108, 193-197.
   5. Lee, J. S., Kim, J., Kim, B. Y., Lee, H. S., Ahn, J. S., and Chang, Y. S. (2000). Inhibition of phospholipase C??1 and cancer cell proliferation by triterpene esters from Uncaria rhynchophylla. Journal of Natural Products 63, 753-756.
   6. Ndagijimana, A., Wang, X., Pan, G., Zhang, F., Feng, H., and Olaleye, O. (2013). A review on indole alkaloids isolated from Uncaria rhynchophylla and their pharmacological studies. Fitoterapia 86, 35-47.
   7. Shim, J. S., Kim, H. G., Ju, M. S., Choi, J. G., Jeong, S. Y., and Oh, M. S. (2009). Effects of the hook of Uncaria rhynchophylla on neurotoxicity in the 6-hydroxydopamine model of Parkinsonʼs disease. Journal of Ethnopharmacology 126, 361-365.
   8. Shi, J.-S., Yu, J.-X., Chen, X.-P., and Xu, R.-X. (2003). Pharmacological actions of Uncaria alkaloids, rhynchophylline and isorhynchophylline. Acta pharmacologica Sinica 24, 97-101.
   9. Suk, K., Kim, S. Y., Leem, K., Kim, Y. O., Park, S. Y., Hur, J., Baek, J., Lee, K. J., Zheng, H. Z., and Kim, H. (2002). Neuroprotection by methanol extract of Uncaria rhynchophylla against global cerebral ischemia in rats. Life Sciences 70, 2467-2480.
   10. Xian, Y. F., Lin, Z. X., Zhao, M., Mao, Q. Q., Ip, S. P., and Che, C. T. (2011). Uncaria rhynchophylla Ameliorates Cognitive Deficits Induced by D-galactose in Mice. Planta Medica 77, 1977-1983.
   11. Xian, Y. F., Lin, Z. X., Mao, Q. Q., Hu, Z., Zhao, M., Che, C. T., and Ip, S. P. (2012). Bioassay-guided isolation of neuroprotective compounds from uncaria rhynchophylla against beta-amyloid-induced neurotoxicity. Evidence-based Complementary and Alternative Medicine 2012.

 

 

 

Muira puama, Ptychopetalum to  rodzaj roślin z rodziny przemierżlowatych. Rodzaj obejmuje dwa gatunki pochodzące z lasów Amazonii. Przedstawiciele to krzewy lub małe drzewa, dorastające do 5 m wysokości.

Korzeń i kora, głównie gatunku Ptychopetalum olacoides, wykorzystywane są w medycynie ludowej przez mieszkańców rejonu Rio Negro w Ameryce Południowej. Stały się popularne na świecie jako zioła pomagające przy dysfunkcjach seksualnych, jednak skuteczność preparatów bywa dyskutowana. Mimo to wyciągi z roślin tego rodzaju są obecne w suplementach diety, mających wspomagać erekcję.

Brazylijczycy nazywają tę roślinę Marapuama i stosują ją od wieków.
Roślina ta jest jedną z najbardziej aktywnych botanicznie, z bardzo długą historią zastosowania jako środek dodający energii, polepszacz ogólnego stanu zdrowia i jako remedium na impotencję i niewydolność seksualną.

Krótko po spożyciu użytkownik odczuwa zwykle mrowienie w kręgosłupie oraz zmysłowe wrażenia w całym ciele.
Krótkoterminowe skutki działania Muira Puama to zwiększenie przepływu krwi do obszaru miednicy, poprawiając erekcję u mężczyzn, jak również wrażenia i orgazm u kobiet. Regularne spożycie powoduje wzmożoną produkcje hormonów płciowych u obu płci.

Nie odnotowano efektów ubocznych, jednak – jak to zwykle bywa ze środkami stymulującymi – podnosi nieznacznie ciśnienie krwi.

Korzyści związane z leczeniem impotencji przy pomocy Muira Puama zostały przebadane w dwóch testach na ludziach przeprowadzonych we Francji. Odnotowano w nich, że roślina skutecznie poprawia libido i leczy zaburzenia erekcji. W Paryżu przeprowadzono badanie na 262 mężczyznach, którzy doświadczyli braku odczuwania pożądania seksualnego oraz niemożności osiągnięcia lub utrzymania wzwodu. 62% pacjentów z problematycznym libido odnotowało, iż Muira Puama „zadziałała dynamicznie”, a 51% pacjentów z dysfunkcją erekcji doświadczyło korzystnych efektów działania tej rośliny.

W innym badaniu klinicznym, Muira Puama wykazała in vivo działanie adaptogenne, redukujące zmęczenie i stres, a także wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, zarówno u ludzi jak i zwierząt.

Pomaga w zmniejszeniu natężenia stresu przewlekłego oraz niepokoju, a dzięki temu, że działa neuroprotekcyjnie, te szkodliwe czynniki zostawiają mniejszy ślad w mózgu. Łatwiej jest też zregenerować się komórkom i neuronom. Istnieją badania wg. których Muira puama może, także utrzymywać i poprawiać nastrój, co jest związane z receptorami dopaminowymi i adrenergicznymi.

Posiada też wpływ na pamięć, koncentrację i naukę. Ta roślina powoduje, że zwiększa się ilość i jakość przyswajanych informacji. Ma ona właściwości inhibitorów acetylocholinoesterazy, co znaczy, że poprawia się przekaźnictwo w układzie nerwowym – a to pociąga za sobą wszystkie pozytywne działania Muiry puamy.

Inne badania pokazały, iż roślina przyjmowana długoterminowo, może mieć znaczenie w redukcji zawartości procentowej tłuszczu w organizmie, podniesieniu masy mięśniowej i obniżeniu poziomu cholesterolu u ludzi i zwierząt bez odnotowanej toksyczności.

W nawiązaniu do WebMD, ziele stosowano również przy nudnościach, schorzeniach menstruacyjnych, bólach stawów (reumatyzm), porażeniu występującym przy chorobie Heinego-Medina; generalnie działa tonizująco i poprawia apetyt.

Istnieją przypadki utrzymywania się bolesnej erekcji u mężczyzn przez ponad 24 godziny przy zastosowaniu preparatów afrodyzyjnych zawierających między innymi Muira puama.

Źródła :

1. Rain Tree: Muira Puama
   2. Examine: Muira puama
   3. Webmd: Muira puama

 

 

Rzepicha ziemnowodna – Rorippa amphibia (Linne) Besser, Nasturtium amphibium jest rośliną wieloletnią, należąca do rodziny krzyżowych – Brassicaceae. Rośnie w rowach melioracyjnych, przy stawach, jeziorach, w zakolach rzek, przy leniwie płynących ciekach wodnych, na mokradłach. Jest rozpowszechniona na niżu, ale nie należy do roślin pospolitych. Dorasta do metra wysokości. Łodyga wzniesiona, wnosząca się lub leżąca, zakorzeniająca się. Liście w zależności od położenia mają różne kształty. Liście dolne są pierzastodzielne, lirowate i mogą być zalane wodą. Liście wyżej położone są podługowate lub lancetowate, brzegiem piłkowano ząbkowane. Kwiaty żółte. Owoce to łuszczynki, 2 razy dłuższe niż szerokie. Kwitnie od maja do sierpnia. Roślina w smaku przypomina rzodkiewkę, rzeżuchę lub liść kapusty włoskiej.

Surowcem jest ziele zbierane przed i w czasie kwitnienia lub same liście – Herba, Folium Nasturtii amphibii. Surowiec można spożytkować na świeżo lub po wysuszeniu.

Roślina zasobna w glukozynolaty, głównie glukonasturcyinę, ponadto witaminy A, C, B i sole mineralne : siarka, wapń, żelazo.

Świeże liście rzepichy można podawać w sałatkach odżywczych, żółciopędnych i czyszczących krew (odtruwających) oraz pobudzających przemianę materii. Można ją łączyć z rzodkiewką, kapustą, rzeżuchą, serami, sałatą, pomidorami, cebulą i szczypiorkiem, z jajkami i oregano.

Wykazuje synergizm z liściem lebiodki (Oregano, Origanum), liściem bożego drzewka, liściem tymianku, liściem macierzanki, z karczochami, kurkumą, liściem estragonu, liściem mięty, owocem kolendry, liściem pysznogłówki i czarną rzepą. Takie połączenia surowców wzmagają wytwarzanie i wydzielanie żółci oraz soków trawiennych, pobudzają krążenie krwi i limfy, hamują rozwój bakterii i grzybów w przewodzie pokarmowym, wzmagają diurezę i pobudzają pasaż treści pokarmowej, zapobiegając niestrawności oraz zaparciom.

Świeże sałatki z udziałem wymienionych składników ziołowych obniżają też poziom cholesterolu, cukru i lipidów w osoczu krwi oraz przeciwdziałają powstawaniu kamicy żółciowej, szczególnie gdy zostaną wzbogacone jeszcze w dobrą oliwę z oliwek lub olej z czarnuszki, olej ostropestowy, olej sezamowy, olej ogórecznikowy lub olej wiesiołkowy. Powinny być spożywane przez pacjentów osłabionych, cierpiących na niedokrwistość, nadciśnienie, miażdżycę, chorobę wieńcową, kamicę żółciową, refluks i nowotwory.

Rzepicha ziemnowodna posiada podobne właściwości odżywcze i lecznicze jak rzeżucha – Cardamine, rzodkiewnik – Arabidopsis, gorczycznik – Barbarea, czy też rukiew wodna – Nasturtium officinale R. Brown.

Napar ze świeżego lub suchego ziela działa moczopędnie, wykrztuśnie, odtruwająco, przeciwkamiczo, przeciwmiażdżycowo, antyseptycznie i żółciopędnie. 1 łyżkę surowca zalać 1 szklanką wrzącej filiżanki. Pić 2-3 razy dziennie po filiżance.

Maceraty ze świeżego ziela (zmielonego tuż przed zalaniem) sporządzone na wodzie można zamrażać w formie kostek lodowych (macerat przelać do woreczków lodowych i zamrozić na zimę). Potem wypijać rozpuszczone 2 kostki 2 razy dziennie w okresie jesienno-zimowym. Zamrożony macerat ze świeżego ziela 3 łyżki zmielonego ziela rzepichy zalać 1 szklanka chłodnej przegotowanej wody, pozostawić pod przykryciem na 8 godzin, przecedzić).

 

 

Sumak odurzający, sumak octowiec (Rhus typhina L.) to  gatunek rośliny z rodziny  nanerczowatych (Anacardiaceae). Pochodzi z Ameryki Północnej, rozprzestrzenił się też gdzieniegdzie poza rodzimym obszarem występowania. W wielu krajach, również w Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna. W Polsce ma status antropofita zadomowionego. Przyciąga ptaki. Krzew lub niskopienne drzewo. Korona parasolowata, na niedużej wysokości. Pędy grube, gęsto pokryte brunatnymi włoskami, z dużym rdzeniem. Roślina wytwarza sok mleczny, który wydziela się po przecięciu gałęzi. Po pewnym czasie sok robi się czarny i twardnieje. Drzewo osiąga kilka metrów wysokości.  Liście nieparzystopierzaste, złożone z 11–13 lancetowatych i drobnoząbkowanych listków. Mają długość do 50 cm. Jesienią liście przybierają kolor szkarłatny, pomarańczowy i żółty. Nerwacja: pierzasta.

Roślina dwupienna. Kwiaty drobne, małe, zebrane na końcach pędów w stożkowe, gęste wiechy długości do 20 cm, przypominające swoim wyglądem kolby. Kwiatostany męskie i żeńskie są podobne do siebie, męskie są nieco bardziej ozdobne. Kwitnie od czerwca do lipca, roślina miododajna. System korzeniowy rozległy, ale płytki, silne wichury czasami wywracają drzewko. Owoce to drobne pestkowce, owłosione, zebrane w zbite, amarantowe owocostany o bardzo kwaśnym smaku, od którego pochodzi gatunkowa nazwa rośliny.

Drewno żółte, żółto-zielonkawe.

Liście tego gatunku według niektórych źródeł mają zawierać podobne substancje trujące i być podobnie toksyczne jak w przypadku gatunku Toxicodendron pubescens zwanego sumakiem jadowitym. Jednak inne źródła nie potwierdzają toksyczności tego gatunku.

Owoce są bardzo kwaśne i po namoczeniu w wodzie dają przyjemny, kwaskowaty napój zwany Indian lemonade.

Rhus typhina, powszechnie nazywany sumak staghorn, jest największym z sumaków w Ameryce Północnej.   Nazwa rodzaju pochodzi od greckiej nazwy dla jednego gatunku, Rhus coriaria .

Owoc z dziko rosnącego krzaka, który występuje  na wszystkich obszarach śródziemnomorskich, zwłaszcza na Sycylii i południowych Włoszech oraz w części środkowej Bliskiego Wschodu głównie w Iranie jest niezbędnym składnikiem w kuchni arabskiej i jest używany zamiast cytryny ze względu na swoją kwaskowatość i cierpkość.

Wiele innych odmian sumaka występuje w umiarkowanych regionach świata. W Ameryce Północnej odmianę „Rhus glabra” używa się  w przemyśle garbarskim oraz dla jej właściwości leczniczych.

Jagody suszy się i rozdrabnia,  aby otrzymać grubo ziarnisty czerwono-bordowy proszek i w tej postaci używane są do gotowania. Zmielony sumak powinien być przechowywany z dala od światła w szczelnie zamkniętym pojemniku.

Owoce można  macerować w gorącej wodzie, aby uzyskać z nich sok. Otrzymaną ciecz można stosować zamiast soku z cytryny.

Sumak jest szeroko stosowany w sztuce kulinarnej w krajach arabskich, Turcji i na Bliskim Wschodzie, a zwłaszcza w kuchni libańskiej.
Sumak wciera się przed grillowaniem w  kebaby, ryby i kurczaka.

Sok uzyskiwany z sumaka jest popularny w sałatkach i marynatach.  W postaci sproszkowanej używany jest w gulaszu z kurczaka oraz z warzywami i do zapiekanek. Mieszanka jogurtu z sumakiem jest często podawane jako sos do kebabu.

Za’atar jest mieszanką sumaka i tymianku, sumak dodaje smaku labni / labneh (kremowy ser zrobiony z arabskiego, tureckiego lub greckiego jogurtu przeciśniętego przez gazę).

Sumak używa się w  „Jujeh al Sammak” i ormiańskim Manti. Jest też składnikiem w śródziemnomorskiej kolekcji przypraw.

Czerwone jagody są odżywczą potęgą, oferują szeroką listę odżywczych korzyści dla osoby poszukującej bardziej optymalnego zdrowia.

Zmniejszają ryzyko powstawania nowotworów dzięki wysokiej dawce antyoksydantów, takich jak witamina A i witamina C.

Stwierdzono, że surowe otręby Sumaka mają wartość przeciwutleniacza opisaną w jednostkach ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity) jako 312,400 μMol TE / 100g. System ORAC został opracowany przez National Institutes of Health w Baltimore, który mierzy zdolności antyoksydacyjne w żywności. W porównaniu z innymi pokarmami na wykresie ORAC, otręby Sumaki były na szczycie.

Otręby sumakowe swoją wartością przewyższają kurkumę, oregano, cynamon cejloński  i imbir.

Silne przeciwutleniacze w czerwonej jagodzie Sumaka wykazują zdolności do neutralizowania wolnych rodników, zmniejszając w ten sposób ryzyko raka i innych chorób.  Przywracają  harmonię i równowagę organizmu.

Mówi się, że roślina w całości (różne części rośliny są zmienne)  działa m.in. : antyseptycznie, ściągająco, moczopędnie, przeciwgrzybicznie, wymiotnie, przeciwdrobnoustrojowo, hemostatycznie, przeciwzapalnie, przeczyszczająco, antymutagennie, przeciwwirusowo, septycznie, tonizująco …

Zgodnie z Michigan University State Extension, amerykańscy Indianie stosowali jagody Sumaka : „w leczeniu przeziębień, gorączki i szkorbutu, a także jako mielone  zmieszane z gliną, stosowano jako maści na otwarte rany”.

Ponadto z badań wynika, że sumak pomaga zapobiegać zawałom serca i udarom; obniża poziom cukru we krwi i „zły” cholesterol LDL w badaniach na zwierzętach. Walczy z hiperglikemią, otyłością i cukrzycą.

Wykazuje efekty przeciwnowotworowe i przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe.

Najpopularniejszym sposobem wykorzystania właściwości leczniczych jagód jest herbata  „Sumacade”. Jest to napój z dodatkiem kwasu askorbinowego, który pije się albo na gorąco, albo na zimno . Kontrowersje wokół faktu, że witamina C może zostać utracona z powodu podgrzewania, doprowadziła niektóre przepisy do serwowania na zimno i często na noc pozostawiona  w lodówce (podgrzewane lub utlenione herbaty promują „rakotwórcze chemikalia” ).

W zależności od temperatury można zanurzyć jagody (zmiażdżone w celu uzyskania lepszego smaku) w wodzie na kilka godzin, a następnie przecedzić za pomocą gazy lub filtra do kawy. Jeśli nie lubisz herbaty, możesz zrobić nalewkę.

Źródła :

Top 100 Wysoka wartość ORAC Antioxidant Foods, którą każdy musi znać

Rhus typhina – Informacje o roślinach

Rhus typhina – Plant Fact Sheet

Rozszerzenie State University Michigan – Spożywanie herbaty sumackiej

 

 

 

 

Rhus chinensis , chiński sumak  lub drzewo orzechowe , to gatunek rośliny z rodzaju Rhus .

Wykorzystywany w tradycyjnej medycynie chińskiej na kaszel , biegunkę , nocne poty, czerwonkę,  jelita i krwawienia z macicy.

Niektóre badania sugerują, że związki chemiczne występujące w Rhus chinensis mają działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwnowotworowe, hepatoprotekcyjne, przeciwbiegunkowe i przeciwutleniające in vitro . Należy jednak zauważyć, że dowody te nie są poparte przez wielu międzynarodowych badaczy. Wodne ekstrakty hamują także alfa-glukozydazy aktywność in vitro .

Galla chinensis, znana również jako chińska żółć lub Wu Bei Zi w Pinyin, jest środkiem ściągającym powszechnie stosowanym w chińskich produktach ziołowych. Jego najlepsze właściwości lecznicze obejmują właściwości przeciwkaszlowe, przeciwpotliwe, przeciwkrwawnicze, zatrzymanie wypadania odbytnicy. Jest szeroko stosowany m.in. w leczeniu luźnych, wodnistych stolców, przewlekłych nieżytów żołądka, wrzodów żołądka, krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego, wieczornego kaszlu, przepukliny odbytnicy.

Rhus chinensis jest głównym źródłem leczniczych galasów. Uważa się, że pozostałe gatunki roślin tego samego rodzaju Rhus mają podobne właściwości lecznicze. Te gatunki to Rhus potaninii Maxim. i Rhus punjabensis. var. sinica (Diels) Rehd. et Wils. Galasy wytwarzane są u roślin zaatakowanych przez owady – galasówki – tu przez chińskie mszyce. Surowce lecznicze są zazwyczaj zbierane jesienią i suszone, używane po tym, jak pasożyt zostanie zabity.

 

Galla chinensis produkuje dwa typy owocu, jeden długi, zaokrąglony lub wrzecionowaty, który ma 2,5 do 9 cm długości i 1,5 do 4 cm średnicy. Powierzchnia jest szara lub szaro-brązowa i lekko owłosiona. Jest twardy, łamliwy i ma błyszczącą jak róg część. Ściana ma grubość od 0,2 do 0,3 cm, gładką z ciemnobrązową martwą mszycą i szarymi, pudrowanymi martwymi odchodami mszyc. Zapach jest dość osobliwy, a smak jest cierpki. Drugi, zwany „Rogata żółć” ma kształt nieregularnego rombu.

Główne składniki chemiczne to 60% do 70% galotaniny, 2% do 4% kwasu galusowego (kwas 3,4,5-trihydroksybenzoesowy), żywice, tłuszcze, woski, skrobia i tym podobne.

Zioło to często mylone jest z Wu Wei Zi (nasiona Schisandra) ze względu na nie tylko podobną nazwę, ale także podobne zastosowania lecznicze. Ponieważ oba mają kwaśny smak i właściwości ściągające, mogą powstrzymać kaszel, zatrzymać pocenie się  oraz łagodzić biegunkę. W rezultacie są szeroko stosowane w leczeniu takich chorób jak przewlekły kaszel, spontaniczne pocenie się, pocennie nocne.  Jednak nie są wymienne, ponieważ mają różne właściwości lecznicze. Galla chinensis może usuwać ciepło płuc i zatrzymać krwawienie. Jest więc idealna do kaszlu w postaci śluzu lub krwi.

Kwas galusowy wytrąca białko zakończeń nerwowych, co prowadzi do słabego znieczulenia miejscowego. Ma działanie ściągające na jelita cienkie, co może zmniejszyć stan zapalny jelit i zatrzymać biegunkę. Hamuje Staphylococcus aureus, Streptococcus, pneumococcus, Pseudomonas aeruginosa i Bacillus z duru brzusznego, paratyfuzę, czerwonkę, wąglika i błonicę.

Według chińskiej farmakopei jest kwaśny, cierpki w smaku i ma zimny charakter. Przechodzi do meridianów płuc, jelita grubego i nerek. Najważniejsze funkcje to ściąganie płuc, usuwanie zapalenia płuc, łagodzenie biegunki, zatrzymywanie potu, zatrzymywanie krwawienia i ściąga wilgoć, aby promować bezbolesne gojenie. Stosuje się też w cukrzycy, hemoroidach, na czyraki i wilgotną ropiejącą ranę.

Zalecane dozowanie wynosi od 3 do 6 gramów w wywarze.

Galla chinensis zawiera kwas galusowy, który może zakłócać wchłanianie pokarmu- wytrąca białka. Niewielka ilość jest nieszkodliwa, ponieważ w środowisku alkalicznym jelita cienkiego można ponownie uwolnić białko. Jednak duże spożycie,  nadmierne picie herbaty, może opóźniać wchłanianie pokarmu. Przedawkowanie powoduje ból, wymioty, biegunkę lub zaparcie, szczególnie w sytuacji stosowania na pustego żołądka. W normalnych okolicznościach objawy powinny zniknąć po zakończeniu leczenia. W przypadku ciężkich objawów należy udać się do specjalisty.

Ekstrakt wodny z Galla chinensis ma silne działanie przeciwpróchnicze.

Naukowcy z West China School of Stomatology po przetestowaniu setek chińskich ziół odkryli, że galasy mogą dostarczać składników, dzięki którym poprawi się skuteczność preparatów do higieny jamy ustnej. Okazało się, że wyciąg z galasów hamuje u bakterii próchnicy wytwarzanie kwasów niszczących szkliwo, a samo szkliwo wzmacnia i czyni bardziej odpornym na spadek pH w jamie ustnej. Na razie nie wiadomo, jaki składnik (lub składniki) jest odpowiedzialny za takie działanie wyciągu z galasów. Naukowcy ogłosili jedynie po badaniach przeprowadzonych z wykorzystaniem spektrometru masowego, że korzystne dla jamy ustnej działanie wykazują najbardziej aktywne galatoniny o średniej masie cząsteczkowej. W przypadku próchnicy stwierdzono też znaczną redukcję w częstości jej występowania – co było skorelowane z podaniem fluoru. Nie doszło wprawdzie do całkowitego wyleczenia próchnicy, ale uzyskane wyniki okazały się na tyle obiecujące, że naukowcy przystąpili do prac nad utworzeniem preparatów wykorzystujących wyciąg z galasów i służących zachowaniu higieny jamy ustnej.

Zioło ma również działanie przeciwwirusowe, przeciwnowotworowe, hepatoprotekcyjne, przeciwbiegunkowe i przeciwutleniające.

 

 

Stephania Lour. to rodzaj roślin z rodziny miesięcznikowatych (Menispermaceae). Obejmuje co najmniej 43 gatunki występujące naturalnie w Afryce Subsaharyjskiej, na Bliskim Wschodzie, w Azji wschodniej i południowo-wschodniej oraz w Australazji.

Stephania Tetrada dojrzałość biologiczną uzyskuje dopiero po około 150 latach. Jej korzeń główny z wyglądu przypomina głaz lub skałę i rośnie na powierzchni ziemi. Korzeń główny może ważyć nawet do 90 kg i mieć około 90 cm.

Ta niezwykła roślina jest najbardziej skuteczna w postaci nalewki lub odwaru.

Stephania Tetrada stosowana jest od wieków w leczeniu wielu schorzeń jako środek przeciwzapalny, przeciwnadciśnieniowy, przeciwarytmiczny, przeciwobrzękowy, przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Współczesne badania potwierdzają liczne właściwości Stephanii w odniesieniu do schorzeń układu sercowo-naczyniowego, infekcji, stanów zapalnych stawów, a nawet alergii.

Pomocna przy boreliozie, neuroboreliozie (problemy ze wzrokiem i słuchem), objawie Bella, neuropatii, objawach bóli stawowych, również o podłożu neurologicznym. Działa przeciwzapalnie w przypadku zapalenia błony naczyniowej oka, zapalenia spojówek itd. – borelioza oczna oraz zapalenia stawów opornych na antybiotyki, późnego stadia boreliozy – infekcji systemu nerwowego, stawów i kości. Ma też działanie neuroprotekcyjne – chroni mózg przed czynnikami wywołującymi zapalenie.

Działa też przeciwpasożytniczo, przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, anty-amebowo. Wykazuje właściwości immunomodulujące, antyoksydacyjnie.

 

W 2015 roku w trakcie badań, prowadzonych przez Dr.Robert Davey z Texas Biomedical Research Institute odkryto, że tetrandrine który można znaleźć w Stephania tetrandra i innych japońskich ziółkach hamował zakażenia białych krwinek człowieka przez wirusa Ebola.

Tetrandryna zawarta w korzeniu Stephanii wywiera wpływ hamujący (blokujący) na kanały wapniowe typu L i typu T, rozszerza naczynia krwionośne i rozluźnia mięśnie gładkie. W dawkach terapeutycznych tetrandryna nie wpływa na rytm serca, a jedynie powoduje obniżenie ciśnienia krwi. W większych dawkach ma zdolność spowalniania rytmu serca, co w rezultacie wpływa ochraniająco na mięsień sercowy, poprzez obniżenie zapotrzebowania na tlen. Dzięki temu skutecznie wspomaga leczenie choroby wieńcowej serca. Udowodniono również, że tetrandryna zmniejsza obszar niedokrwienia i obumarcia, a także wspomaga rekonwalescencję po zawale mięśnia sercowego. Jest pomocna przy arytmii  oraz przy sztywności mięśni, bólach i paraliżu twarzy.

Istnieją pewne przesłanki, że ochronne działanie tetrandryny na serce i układ krążenia może być również związane z pobudzeniem receptora muskarynowego. Badania sugerują także zdolność tetrandryny do blokowania α1- i α2-adrenoreceptorów.

Korzeń wykazuje silne właściwości przeciwzapalne, efektywnie zmniejsza wytwarzanie interleukiny IL-6,4 a także indukuje procesy fagocytozy i oczyszczania organizmu. W chińskiej medycynie od wieków stosowano go w leczeniu nerwobóli i artretyzmu, reumatoidalnego zapalenia stawów i tocznia, co potwierdzają współczesne badania.

Ponadto skutecznie chroni wątrobę przed uszkodzeniami (marskość wątroby). Działa neuroprotekcyjnie. Łagodzi objawy astmy i alergii. Oczyszcza organizm.

Wyciągi ze Stephanii potęgują działanie leków i innych ziół – m.in. zwiększają skuteczność standardowych leków na raka (np. doxorubicin), antybiotyków, a nawet radioterapii. Warta uwagi synergia zachodzi również z Tragankiem błoniastym ( Astragalus membranaceus ).

Stephan Buhner zaleca wyciągi ze Stephanii na boreliozę – zwłaszcza w zaawansowanych stadiach choroby – gdy, pojawiają się objawy neurologiczne, objaw Bella, zapalenie błony naczyniowej oka (borelioza oka), zaburzenia widzenia wywołane infekcją oraz stany zapalne stawów i kości.

Łagodzi objawy astmy, alergii, może być pomocna w przewlekłych stanach zapalnych płuc (np. pylica).

 

Źródła :

1. Ferreira, M. P., & Willoughby, D. (2008). Alcohol consumption: the good, the bad, and the indifferent. Applied physiology, nutrition, and metabolism = Physiologie appliquee, nutrition et metabolisme, 33(1), 12-20.
2. Kang, H. S., Kim, Y. H., Lee, C. S., Lee, J. J., Choi, I., & Pyun, K. H. (1996). Anti-inflammatory effects of Stephania tetrandra S. Moore on interleukin-6 production and experimental inflammatory disease models. Mediators of Inflammation, 5(4), 280-291.
3. Maggie L Kalev-Zylinska, Matthew J During (2007) Paradoxical facilitatory effect of low-dose alcohol consumption on memory mediated byNMDA receptors. J Neurosci 2007 Sep;27(39):10456-67
4. Sekiya, N., Shimada, Y., Niizawa, A., Kogure, T., Mantani, N., Sakai, S., Hikiami, H., et al. (2004). Suppressive effects of Stephania tetrandra on the neutrophil function in patients with rheumatoid arthritis. Phytotherapy research: PTR.
5. Tang HF, Chen JQ, Bian RL. (2002). Pharmacological actions of tetrandrine in inflammatory pulmonary diseases. Acta Pharmacol(12):1107-13.
6. Wang H, Liu T, Li L, Wang Q, Yu C, Liu X, Li W. (2015). Tetrandrine is a potent cell autophagy agonist via activated intracellular reactive oxygen species. Cell and bioscience. 10.1186/2045-3701-5-4.

 

 

Mitragyna speciosa powszechnie znana jako kratom także ketum, jest tropikalnym, wiecznie zielonym drzewem w rodzinie kawy pochodzącej z Azji Południowo-Wschodniej. Należy do rodzimych roślin Tajlandii ,  Indonezji , Malezji , Birmy i Papui-Nowej Gwinei , gdzie są wykorzystywane w medycynie tradycyjnej. Jest wiecznie zielonym drzewem, rosnącym do wysokości 25 m (82 stóp). Pień jest ogólnie prosty, a kora zewnętrzna gładka i szara. Liście są ciemnozielone i błyszczące. Kwiaty rosną w grupach po trzy na końcach gałęzi.

Kratom ma właściwości opioidowe i pewne właściwości stymulujące.

Niewiele wiadomo o wartości lub bezpieczeństwie tego środka terapeutycznego, ponieważ badania nad jego zastosowaniem były niskiej jakości.

Kratom jest nielegalny w posiadaniu lub dystrybucji w 20 krajach, a w 2014 r. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zakazała importu i produkcji kratomu jako suplementu z obawy jego potencjalnej toksyczności.  W lutym 2018 r. FDA stwierdziła, że ​​nie ma dowodów, że kratom jest bezpieczny lub skuteczny w leczeniu.

Niektórzy ludzie przyjmują go jednak do leczenia przewlekłego bólu , w leczeniu odstawienia opioidów  lub  ostatnio  w celach rekreacyjnych .

Początek działania zwykle rozpoczyna się w ciągu 5 do 10 minut i trwa od 2 do 5 godzin.

Często występujące działania niepożądane mogą obejmować nudności, wymioty i zaparcia.  Bardziej dotkliwe efekty niepożądane mogą obejmować depresję oddechową (zmniejszenie oddychania), drgawki , uzależnienie i psychozę, wysokie tętno i ciśnienie krwi, problemy ze snem i rzadko, toksyczność wątroby. W Stanach Zjednoczonych odnotowano 44 zgony związane z kratomem w latach 2011-2017 i dziewięć w Szwecji w latach 2011-2012.

Od 2018 roku narasta obawa międzynarodowa przed możliwym zagrożeniem dla zdrowia publicznego wynikającym z wykorzystania kratomu. Czasami gotowy produkt jest mieszany z innymi lekami psychoaktywnymi, takimi jak kofeina i kodeina.

Kratom stał się popularny jako lek rekreacyjny i może poprawić nastrój. Od 2013 roku Kratom i kluczowe ekstrakty były badane w komórkach i na zwierzętach, poza USA .

W 1836 roku kratom został uznany za substytut opium w Malezji. Był również używany jako substytut opium w Tajlandii w XIX wieku.

Używanie ziela u zwierząt domowych było przedmiotem dużego zainteresowania ze względu na niesamowite wyniki, jakie zgłaszali właściciele zwierząt a dotyczyły one psów z dysplazją stawu biodrowego, innymi urazami, lękami i związanymi z wiekiem niskimi energiami itp.

Kilku weterynarzy i opiekunów w ośrodkach dla zwierząt podało kratom psom w małych dawkach. Z jakiegoś powodu weterynarze są przeciwni podawnia kotom.  Kratom ma działanie spowalniające ruchliwość przewodu pokarmowego i powoduje zaparcia, co może być tym powodem.

Większość badań mających na celu określenie bezpieczeństwa przeprowadzono na zwierzętach, na ogół na szczurach i myszach, ale czasami na psach i kotach. Dobra wiadomość, choć ograniczona, polega na tym, że nawet przy absurdalnie wysokich dawkach czystego zasadowego alkaloidu, Mitragyniny lub standaryzowanych ekstraktów z całej rośliny, wszystkie zwierzęta przeżyły. Jedynie przy najwyższych dawkach stwierdzono uszkodzenie nerek i / lub wątroby zwierząt.

W kulturach, w których roślina rośnie, była stosowana w medycynie tradycyjnej. Liście są przeżuwane w celu złagodzenia bólu mięśniowo-szkieletowego oraz zwiększenia energii, apetytu i pożądania seksualnego w sposób podobny do khata i koki. Liście lub wyciągi z nich są używane do leczenia ran i jako miejscowe znieczulenie.

Ekstrakty i liście stosuje się w leczeniu kaszlu, biegunki i infekcji jelitowych.

Kratom jest często używany przez robotników w mozolnych lub monotonnych zawodach, aby powstrzymać zmęczenie, a także jalo wzmacniacz nastroju i / lub środek przeciwbólowy.

W Tajlandii kratom był „używany jako przekąska do przyjmowania gości i był częścią kultu rytualnego przodków i bogów”.

Zioło jest bardzo gorzkie i  łączy się je ze środkiem słodzącym.

W Azji Południowo-Wschodniej, a zwłaszcza w Tajlandii w latach 2010, koktajl o nazwie 4 × 100 stał się popularny wśród młodszych ludzi. Jest to mieszanka liści kratomu, syropu na kaszel, Coca-Coli i lodu.

Przy stosunkowo niskich dawkach (1-5 g surowych liści), przy których występują głównie działania pobudzające, działania niepożądane obejmują skurcze źrenic i zaczerwienienie, działania  związane ze stymulacją obejmują niepokój i pobudzenie, a efekty związane z opioidami, swędzenie, nudności, utrata apetytu i zwiększone oddawanie moczu. Przy umiarkowanych dawkach (od 5 do 15 g surowych liści) i wyższych, dodatkowe działania niepożądane obejmują tachykardię (zwiększony efekt pobudzający), a także zaparcia, zawroty głowy, niedociśnienie, suchość w jamie ustnej i nadmierne pocenie się.  Częste stosowanie dużych dawek może powodować drżenie, jadłowstręt, utratę wagi, drgawki i psychozy. Objawami odstawienia są : drażliwość, uczucie niepokoju, nudności, nadciśnienie, bezsenność, katar, ból mięśni i stawów oraz biegunka.

Toksyczność występuje stosunkowo rzadko i jest związana z łączeniem zioła  z innymi substancjami.

W lipcu 2016 r. Centrum Kontroli Chorób (CDC) wydało raport stwierdzający, że w latach 2010-2015 amerykańskie Centrum Trucizn otrzymały 660 raportów dotyczących ekspozycji na kratom. Wyniki medyczne związane z ekspozycją  zgłaszano jako minimalne objawy lub objawy, które szybko ustąpiły lub umiarkowane, nie zagrażające życiu, ale wymagające jakiejś formy leczenie. 7,4 % używających zgłosiło jako objawy zagrażające życiu. Zgłoszono jedną śmierć u osoby, która była jednocześnie poddana działaniu leków paroksetyny (lek przeciwdepresyjny) i lamotryginy (środek przeciwdrgawkowy i stabilizator nastroju).

Depresja oddechowa jest głównym ryzykiem opioidów, zwłaszcza tych, które mają aktywność w receptorze mu-opioidowym . Jest to główna przyczyna zgonu spowodowanego używaniem opioidów. W badaniach na zwierzętach w bardzo wysokich dawkach mitragynina powodowała depresję oddechową, ale mniejszą niż morfina lub kodeina. Działanie oddechowe kratomu i jego głównych składników bioaktywnych nie było badane u ludzi.

W rzadkich przypadkach przewlekłe stosowanie kratom wiązało się z ostrym uszkodzeniem wątroby z towarzyszącymi objawami zmęczenia, nudności,  drgawki, świądu i żółtaczki czy śpiączku. Uszkodzenie wątroby jest związane z cholestazą i może wiązać się z ostrą niewydolnością nerek .

Kluczowymi związkami psychoaktywnymi w M. speciosa są mitragynina i 7-hydroksymitragynina (7-HMG),  a w liściach M. speciosa występuje ponad 40 związków w tym około 25 alkaloidów innych niż mitragynina i 7-hydroksymitragynina w tym ajmalicyna , mitrafilina , pseudoindoksylina mitragyniny i Rhynchophylline. Inne aktywne związki chemiczne to raubasine (najlepiej znana z Rauvolfia serpentina ) i Alkaloidy Pahiminalia johimbe, takie jak korynantheidyna.

Mitragynina stanowi około 60% ekstrakcji alkaloidów, a 7-hydroksymitragynina około 2%. Mitragynina jest strukturalnie podobna do johimbiny i voacangryny .

Od 2017 r. większość farmakologii kratomu nie była dobrze poznana, wykazując działanie pobudzające w niskich dawkach, efekt podobny do opioidów w wyższych dawkach, a także działanie uspokajające i hamujące wrażliwość sensoryczną .

Zarówno mitragynine 7-reduktazy są selektywnymi pełnymi agonistami tego receptora u-opioidowego. Wydaje się, że 7-HMG ma wyższe powinowactwo .  Działanie pobudzające wydaje się zachodzić przez zapobieganie aktywacji serotoniny 5-HT _2A  receptorów  i postsynaptycznych α ₂ -adrenergicznych receptorów .  Rhynchophylline jest niekonkurencyjnym antagonistą NMDA znalezionym w kratomie.

Mitragynina jest metabolizowana u ludzi poprzez mechanizmy fazy I i fazy II , a powstałe metabolity są wydalane z moczem .  W doświadczeniach in vitro wyciągi z kratom hamowały enzymy CYP3A4 , CYP2D6 i CYP1A2 , co powoduje znaczny potencjał interakcji lekowych .

Wielu użytkowników twierdzi, że wolą kratom od  leków ze względu na tzw. „względny brak nietrzeźwości”, przynosząc im ulgę od niepokoju i bólu.  Oszałamiająca liczba referencji od użytkowników w Internecie służy do poparcia tych twierdzeń – ludzie z różnych środowisk, od nauczycieli po matki, weteranów i policję, wszyscy mówią, że kratom pomaga uwolnić się od różnych dolegliwości, pozwalając im żyć funkcjonalnie i prowadzić produktywnie życie.

 

 

Prusznik amerykański  to roślina z rodziny szakłakowatych. Występuje w Ameryce Północnej oraz w południowo-wschodniej części Kanady. Rośnie na równinach i preriach oraz na innych otwartych, nasłonecznionych i dzikich terenach. Można go spotkać nad brzegami rzek i jezior oraz na wzgórzach. Lubi gleby piaszczyste i skaliste.
Prusznik jest niewysokim, lecz gęstym krzewem osiągającym do 1,2m wysokości. Nad ziemią tworzy liczne, cienkie rozgałęzienia, a pod ziemią rozwija silny system korzeniowy, na który składają się grube, zdrewniałe odcinki sięgające głęboko pod ziemię oraz sieć włóknistych odgałęzień znajdujących się tuż pod powierzchnią. Kora wewnętrzna korzenia jest czerwona, stąd jego angielska nazwa zwyczajowa red root. Łodyga prusznika porasta liśćmi o lancetowatym kształcie i wyraźnym unerwieniu. Drobne, białe kwiaty zebrane są w owalne lub walcowate kwiatostany, które wyrastają na długich szypułkach. Owocami prusznika są torebki z nasionami.

Działa przeciwbakteryjnie i ściągająco, wzmaga procesy oczyszczania układu limfatycznego, zmniejsza obrzęk śledziony, szczególnie polecany w terapii boreliozy i jej koinfekcji. Działa przeciwkrwotocznie. Ma właściwości uspokajające i rozkurczowe.  Stymuluje krążenie limfy

Stephen Buhner poleca nalewkę z Red root w terapii boreliozy i jej koinfekcji, zwłaszcza na babeszjozę i bartonellozę oraz powiększone węzły chłonne.

W czasach wojny secesyjnej używano go do leczenia przerostu śledziony spowodowanego malarią. Współcześnie wielu fitoterapeutów zaleca Reed root właśnie w dolegliwościach śledziony (np obrzęk śledziony).

Zastosowanie lecznicze korzenia ma bardzo długą historię, rodzime plemiona Ameryki Północnej stosowały tę roślinę do leczenia raka skóry, wrzodów wenerycznych (syfilis) i zmian skórnych. Indianie z plemienia Cherokee stosowali go w zaburzeniach trawienia, Indianie Chippewa leczyli nim zaparcia i wzdęcia oraz problemy z oddychaniem i choroby płuc, a w plemieniu Iroquis spożywano go, aby wzmocnić i odżywić krew oraz aby zapobiegać przeziębieniom. Indianie spostrzegli też, że sproszkowany korzeń jest dobrym środkiem przeciwbólowym i sprzyjającym gojeniu się ran.

Współcześnie, ze względu na właściwości wykrztuśne, jest używany w dolegliwościach takich jak astma, zapalenie oskrzeli i kaszel, a także ze względu na właściwości przeciwkrwotoczne i antybakteryjne, do płukania jamy ustnej i dziąseł, w przypadku krwawiących dziąseł lub infekcji gardła.

Ceanothus americanus  skutecznie wspiera naturalne mechanizmy obronne organizmu poprzez swój pobudzający wpływ na układ limfatyczny, w którym powstają komórki odpornościowe i następuje neutralizacja patogenów.

Prusznik stanowi doskonałe wsparcie podczas rekonwalescencji – zwiększone wchłanianie składników pokarmowych wpływa na lepsze odżywienie osłabionego organizmu, a właściwości uspokajające ułatwiają regenerację tkanek i mięśni.

Nalewka w proporcji 1:5 na alkoholu ok. 50%. Pozostawić na minimum 2 tygodnie w ciemnym miejscu, codziennie wstrząsnąć. Na koniec przefiltrować. Przechowywać w ciemnym naczyniu z dala od światła. Zażywać 5-15 ml 4 razy dziennie.

Mielony korzeń można także spożywać doustnie w ilości od 0,5 do 1 łyżeczki 3-4 razy dziennie po wymieszaniu z wodą lub innym płynem oraz w koktajlach.

 

Źródła :

1. Buhner, S., (2005). „_Healing Lyme: Natural Prevention and Treatment of Lyme Borreliosis and Its Coinfections_ ”. Raven Press.
2. Li, X.-C., Cai, L., & D.Wu, C. (1997). Antimicrobial compounds from Ceanothus americanus against oral pathogens. Phytochemistry, 46(1), 97-102.

 

 

Żurawka, Heuchera należy do rodziny skalnicowatych Saxifragaceae i liczy 55 gatunków. Pochodzi z Ameryki Północnej i Środkowej. Liście większości gatunków  są karbowane i czerwono zabarwione. Kwiaty są dzwonkowate, drobne, zebrane w kwiatostany. Należą do roślin okrywowych, najczęściej cieniolubne. W ogrodach można spotkać m. in. Heuchera micrantha varium diversifolia Palace Purple, Heuchera brizoides (żurawka drżączkowata), Heuchera sanguinea (żurawka krwista), Heuchera villosa, Heuchera tiarelloides.

Do celów leczniczych zazwyczaj stosuje się żurawki o liściach barwy czerwonej i brązowej.  Surowcem jest liść żurawki – Folium Heucherae, zbierany przed lub w czasie kwitnienia, suszony w temperaturze do 50 stopni C.

Żurawka dostarcza typowy surowiec flawonoidowy i antocyjanowy.

Liść żurawki zawiera ok. 60 komponentów głównie flawonoidowych oraz epigallokatechiny, katechiny, epikatechina, kwas galusowy, galusany, antocyjany, kwas taninowy, galotaniny, kwercetyna, kwercytryna, izoramnetyna, kwas elagowy, kemferol.

W medycynie ludowej Ameryki Północnej żurawki są wykorzystywane jako środek przeciwzapalny doustnie i na skórę, ponadto na oczy zapalnie zmienione, jako roślina antyseptyczna, przeciwwysiękowa i ściągająca. Wzmaga wydzielanie potu, obniża gorączkę.

Żurawka może być użyta w postaci naparu : 1-2 łyżki surowca rozdrobnionego na 1 szklankę wrzącej wody; pić 2-4 razy dziennie po 100-120 ml- w przypadku nieżytu układu pokarmowego, stanów zapalnych żołądka i jelit, w skazie naczyniowej, przy zapaleniu żył, w trądziku różowatym, chorobach alergicznych, przeziębieniowych, zapaleniu siatkówki i naczyniówki. Korzystnie działa u pacjentów z cukrzycą i miażdżycą – wpływa stabilizująco na naczynia krwionośne, poprawia krążenia wieńcowe, obwodowe i mózgowe, działanie hipoglikemicznie.

Wodne wyciągi z żurawki mają właściwości rozkurczowe i moczopędne. Wskazane są w leczeniu stanów zapalnych nerek i przy nadciśnieniu. W razie infekcji układu moczowego łączyć żurawkę z ziołami arbutynowymi lub z drewnem sandałowym, albo z zielem nasturcji. W przypadku przerostu gruczołu krokowego kojarzyć z znamieniem kukurydzy, korą śliwy afrykańskiej, korą czeremchy, z zielem wierzbówki/wierzbownicy i (lub) kłączem pokrzywy.

W razie kruchości naczyń krwionośnych, nieżytu nosa, zapalenia spojówek, naczyniówki oka, zapalenia dziąseł – skojarzyć z witaminą C i kwasem linolenowym/linolowym lub olejami bogatymi w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe.

Przy zapaleniu żył, żylakach – żurawkę mieszać z kwiatem kasztanowca, korą kasztanowca, z pochrzynem, ruszczykiem i arniką.

W leczeniu miażdżycy łączyć z jemiołą i miłorzębem.

W fitoterapii nowotworów kojarzyć z glistnikiem, jemiołą (Iscador), maczkiem kalifornijskim, korą/gałązkami czeremchy, witaminą E, F, C, ubichinonem, karotenem i kurkumą.

W leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego i zapalenia uchyłków jelita powiązać  z równoczesnym podawaniem średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, kwasu linolenowego, maślanu wapnia lub cynku, kurkumy, tataraku i drapacza lekarskiego; warto dorzucić  rdestowiec japoński oraz rdest wężownik; w razie bolesnych kurczy: glistnik, dymnica, maczek kalifornijski, krwica kanadyjska lub Macleaya cordata.

Żurawka jest bezpieczna w stosowaniu. Napary mają przyjemny smak i zapach. Można podawać dzieciom. Dodanie do naparu nieco kwasu cytrynowego lub soku z cytryny stabilizuje go i wzmaga działanie kompleksu bioflawonoidów. Także dodanie witaminy C do ciepłego naparu z żurawki jest bardzo korzystne.

Przy gorączce, grypie, przeziębieniu napar z żurawki przyjmować doustnie wraz z surowcami salicylowymi (wiązówka, gaultheria, topola, wierzba, słodka brzoza) a także z wysokimi dawkami witaminy C (1 g 2 razy dziennie), propolisem lub mirrą oraz z miodem.

Przy uporczywym katarze włączyć do kuracji jeszcze olejek cedrowy (1 kropla do obu otworów nosowych) oraz Cirrus (1-2 tabl. powl. 2 razy dz.). Napar z żurawki słodzić miodem lub sokiem malinowym/żurawinowym, szczególnie przy gorączce.

Żurawka może być użyta w kosmetykach jako źródło flawonoidów i antocyjanów (wyciągi).

 

 

Szafirek, Muscari należy do rodziny liliowatych – Liliaceae (w innych systemach Asparagaceae) i liczy około 30 gatunków występujących w rejonie Morza Śródziemnego oraz w Azji Zachodniej i Południowo-Zachodniej. U nas często sadzone w celach ozdobnych.

Informację na temat właściwości leczniczych szafirków pochodzą  głównie z publikacji XVIII i XIX-wiecznych. Wymieniane są gatunki: Muscari moschatum Willd. = Muscari racemosum Mill. (Muscari macrocarpum = Hyacinthus muscari L., szafirek żółty), szafirek miękkolistny – Muscari comosum Mill. (Muscari longissimum Medic.), szafirek drobnokwiatowy – Muscari botryoides Mill. (= Hyacinthus botryoides L.), szafirek groniasty – Muscari racemosum Mill. (Hyacinthus rasemosum L. – Muscari neglectum Ten.). Do celów leczniczych może być użyty również szafirek armeński – Muscari armeniacum Baker.

W Polsce znajduje się granica północnego zasięgu szafirka miękkolistnego – Muscari comosum (L.) Mill. = Muscari longissimum Medic.Ten gatunek jest uprawiany w ogrodach.

Surowcem farmaceutycznym była cebulka szafirka – Bulbus Muscari, choć w medycynie ludowej były również wykorzystywane kwiaty (także jako źródło antocyjanowego barwnika), owoce i liście szafirków.

Cebulki suszono i krojono lub proszkowano, a następnie przygotowywano z nich wyciągi wodne i wodno-alkoholowe. Sproszkowane cebulki szafirka podawano  w frmie pigułki.

W szafirkach obecne są: kwas chelidonowy, homoizoflawony, saponiny – glikozydy saponinowe (muskarozydy), tetracykliczne trójterpeny (eucosterol), trójterpenowy kwas komosumowy, alkaloidy polihydroksypirolizydynowe. Moje badania nie wykazały w surowcu obecności glikozydów nasercowych, co sugerowali niektórzy autorzy.

Surowiec wykazuje działanie : wykrztuśne, pobudzające żołądek i jelita, moczopędne, wymiotne, rozwalniające, nasercowe, odtruwające, przeciwreumatyczne.

Owoce szafirka stosowano w leczeniu reumatyzmu w Turcji, Grecji i Bułgarii.

Surowiec w małych dawkach pobudza odruch migawkowy, zwiększa ilość śluzu z większą zawartością wody. Zapobiega zaflegmieniu wydzieliny śluzowej w układzie oddechowym. Zwiększa wydolność mięśnia sercowego i odciąża serce przez wpływ moczopędny. Działa przeciwartretycznie,przeciwreumatycznie, przeciwzapalnie (zmniejsza obrzęk, poprawia ruchliwości stawów). Szafirek w dawkach leczniczych lekko drażni śluzówkę przewodu pokarmowego. Wzmaga wydzielanie soku żołądkowego. Saponiny działają odtruwająco.

Wyciągi z szafirka hamują rozwój metycylinopornych szczepów gronkowca złocistego – Staphylococcus aureus oraz działają degradująco na biofilmy. Wykazują działanie fungistatyczne i antyoksydacyjne. Alkaloidy polihydroksypirolizydynowe szafirka mogą mieć działanie hipoglikemiczne.

Surowiec przedawkowany działa podrażniająco na przewód pokarmowy, powoduje bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, częstomocz, poty oraz biegunkę i drgawki. Przedawkowanie powoduje uszkodzenie nerek, krwiomocz, białkomocz oraz hemolizę.

Zastosowanie lecznicze: nieżyty układu oddechowego z objawami zaflegmienia, złogi śluzowe w układzie moczowym, zakażenia i stan zapalny zatok, biofilmy bakteryjne i mieszane (bakteryjno-drożdżakowe) oporne na antybiotyki i fungistatyki, skąpomocz, nadciśnienie; niedokwaśność i bezsoczność żołądka, atonia żołądka; choroby reumatyczne, artretyzm, nieżyt nosa, w tym suchy nieżyt nosa (np. po zbyt długim miejscowym stosowaniu środków przeciwhistaminowych i osuszających), mikozy przewodu pokarmowego, zakażone rany. Wspomagająco przy antybiotykoterapii w celu zmniejszenia oporności bakterii. Szafirek może zwiększać stężenie antybiotyków w wydzielinach śluzowych.

 

Napar szafirkowy – Infusum Muscari 1% (1 g rozdrobnionych suchych lub świeżych cebulek na 100 ml wrzącej wody) – 1 łyżka naparu co 4 godziny, nie więcej jak 5 łyżek w ciągu doby. Do przemywania skóry zanieczyszczonej, zatrutej w celu oczyszczenia i detoksykacji, ponadto do przemywania skóry skłonnej do infekcji. Do okładów na zakażone rany, do przemywań, płukania jamy ustnej i gardła, do wkraplania do jamy nosowej. Z naparu i nalewki można przygotować syrop szafirkowy (1 cz. nalewki lub naparu na 1 cz. miodu lub melasy 0 przyjmować po 1 łyżce kilka razy dziennie).

Nalewka szafirkowa – Tinctura Muscari 1:10 – 100 g świeżych cebulek zalać 1000 ml alkoholu 45%, odstawić na minimum 7 dni. Zażywać 3 razy dziennie po 15 kropli; przy ostrym kaszlu i uporczywym zaflegmieniu 5 kropli co 2 h, do łącznej dawki 30-45 kropli/dobę. Nalewką można przemywać zakażone miejsca (rany, odleżyny). Przy infekcjach układu pokarmowego i dla wzmocnienia efektywności antybiotyków stosować 3 razy dziennie po 15 kropli na czczo (podać o innej porze dnia niż antybiotyk lub inny chemioterapeutyk). Nalewkę wcierać w okolice reumatycznie zmienione i jednocześnie zażywać nalewkę lub przyjmować napar. W razie nudności obniżyć dawkę. Nie stosować dłużej jak 2 tygodnie. Przy nerwicy serca, skoku ciśnienia, zdenerwowania można przyjąć od razu 20 kropli nalewki.

Nalewka szafirkowa z kwiatów 1:10, 100 g świeżych kwiatów zalać 1000 ml alkoholu 45-50% zakwaszonego witaminą C (0,5-1%), macerować minimum 7 dni w ciemności. Nalewka ze świeżych kwiatów szafirka działa wykrztuśnie i uspokajająco oraz ogólnie wzmacniająco. Zażywać 1-2 razy dziennie po 20-25 kropli. Wcierana miejscowo przyspiesza ustępowanie obrzęków, siniaków, krwiaków i zmian alergicznych.

 

 

Bniec biały, Melandrium album (Miller) Garcke należy do rodziny goździkowatych – Caryophyllaceae. Jest rośliną dwuletnią, choć czasem przeżywa 3 lata. Dorasta do metra. Łodyga często rozgałęzia się już w dolnym odcinku, owłosiona gruczołowato, wyprostowana. Ulistnienie naprzeciwległe. Liście lancetowate lub jajowato-lancetowate, ogruczolone, całobrzegie, dolne krótkoogonkowe, górne siedzące. Kwiaty białe, zebrane w luźną wierzchotkę dwuramienną. Szypułki owłosione i ogruczolone. Kielich owłosiony. Kwiaty jednopłciowe. Kwitnie od maja do października. Owocem jest torebka 1-komorowa, z szarobrązowymi nasionami, długości do ok. 1-1,5 mm. Lubi siedliska zasobne w azot. Zapylany jest głównie przez motyle nocne. Kwiaty nocą wonne. Występuje na terenie Europy, zachodniej Azji i północnej Afryki. Wprowadzony i zadomowiony w Ameryce Północnej.Roślina rozpowszechniona w całej Polsce, na polach, w sadach, ugorach, składowiskach odpadów rolnych, przy rowach i drogach, miedzach, łąkach.

Nazwy ludowe: firletka biała, ben białe, kokol dziki, bniec łąkowy, lepnica biała.

Większość dziewiętnastowiecznych autorów określała go jako surowiec dawny, przestarzały.

Był to surowiec saponinowy, gorzki, z zawartością śluzów. Używany był w leczeniu nieżytu (katarów) układu oddechowego, kaszlu, skrofulozy (gruźlicy węzłów chłonnych) i obrzękach. Ponadto w chorobach żołądka i schorzeniach narządów płciowych.

Surowcem jest ziele i korzeń.

Jedzono go na Ukrainie, Białorusi, w Rumunii. Nie wywołuje zatrucia w dawkach do 30 g ziela/korzenia dziennie. Bydło, kozy, owce, przeżuwacze dzikie chętnie zjadają tę roślinę.

Do spożywania w sałatkach oczyszczających nadają się tylko pąki, świeżo otwarte kwiaty (porą wieczorową, gdy stają się wonne) oraz młode liście (rośliny jednoroczne).

W celach leczniczych najlepiej stosować go z dodatkiem olejów żółciopędnych (konopny, lniany, lnianki, krokoszowy, oliwa z oliwek). Z uwagi na zawartość glukuronianów, kwasów uronowych, saponin -sałatki i maceraty z bnieca wiążą wiele szkodliwych produktów przemiany materii i ułatwiają ich wydalanie z ustroju.

Badania rumuńskich specjalistów dowiodły, że nalewka wodno-alkoholowa z ziela zawiera flawonoidy (rutozyd).

Inne badania  prowadzone na University of Medicine and Pharmacy of Craiova i University POLITEHNICA of Bucharest  wykazały obecność rozmaitych cukrów w wyciągu wodno-alkoholowym z ziela. Na uwagę zasługuje duża zawartość altrozy (D), allozy (D), sorbitolu (D), talozy (D) i rybitolu. Altroza należy do aldoheksoz. L-altrozę wytwarzają bakterie Butyrivibrio

Bniec biała zawiera również D-ksylulozę, L-arabinozę, L-ramnozę, galaktozę, levoglukozan, ksylitol, D-arabitol, D-fruktozę, L-sorbozę, pinitol, D-talozę, mio-inozytol, D-maltozę, D-sukrozę i in.

Zarówno w zielu, jak i korzeniu występują saponiny trójterpenowe (gipsogenina, kwas kwilajowy, polifenole i sterole – ekdysteroidy (np. ekdyzon, 2-dezoksy-20-hydroksyekdyzon). Spośród flawonoidów warto jeszcze wymienić apigeninę, izowiteksynę i luteolinę.

Korzeń działa silniej od ziela. Ziele należy zbierać w czasie kwitnienia, a korzenie jesienią lub wiosną. Korzenie szybko umyć w bieżącej wodzie, osuszyć, pokroić i suszyć w temperaturze 40-50 stopni C. Ziele powinno być suszone w ciemnym i przewiewnym miejscu. Surowiec przechowywać w szczelnych słojach, w ciemnym miejscu.

Działanie fitofarmakologiczne: silnie przeciwzapalne, wzmagające odnowę tkanek (anaboliczne), hamujące odczyny autoimmunologiczne, moczopędne, kompleksujące ksenobiotyki i szkodliwe metabolity (odtruwające, “czyszczące krew”, depurativum), wzmagające krążenie limfy, oczyszczające węzły i grudki limfatyczne z antygenów; antyalergiczne; żółciopędne; lekko rozwalniające przy dłuższym stosowaniu (ponad 2-3 tygodnie); wzmagające perystaltykę jelit i żołądka; sekretolityczne, wykrztuśne, wzmagające ruchy migawkowe w drogach oddechowych.

Z uwagi na obecność ekdysteronu może dawać efekty typowe dla sterydów.

Wskazania: choroby autoimmunologiczne, reumatyzm, skrofuloza, stany zapalne węzłów chłonnych, zastoje limfy, obrzęki limfatyczne, alergia, choroba Hashimoto, łuszczyca, trądzik różowaty (zewnętrznie 5-10% lotio, kremy, tonik), atopowe zapalnie skóry (zewnętrznie 5-15% lotio, kremy, tonik), obniżony popęd płciowy u mężczyzn, wspomaganie przyrostu masy ciała zamiast stosowania szkodliwych sterydów (alternatywa dla Cyanotis arachnoides); artretyzm. Zapalenie płuc, opłucnej, gardła, krtani, oskrzeli; kaszel, zakażenia układu oddechowego. Choroby śledziony. Do degradacji biofilmu w układzie moczowym, pokarmowym i oddechowym, ale zawsze w połączeniu z ziołami fitoncydowymi lub antybiotykami.

Jednoczesne zażywanie sterydów może powodować konieczność zmniejszenia ich dawki.

Nalewka (bniecówka) – Tinctura Melandrii albi: 1 część surowca (korzeń, ziele) świeżego lub suchego, rozdrobnionego zalać 5 częściami alkoholu 30-40% lub 7 częściami wina wytrawnego. Odstawić minimum na 7 dni. Nalewkę na winie zażywać 1 raz dziennie po 50 ml; nalewkę na wódce zażywać 1-2 razy dziennie po 10 ml. Nie stosować dłużej jak miesiąc. Nadaje się do przemywania zmian skórnych i jako składnik kosmetyków.

Macerat – Macerati Melandrii albi: 1 część świeżego ziela lub korzenia rozdrobnić i zalać 1 częścią wody przegotowanej letniej; odstawić na 6-8 godzin, przefiltrować. Można całość masy jeszcze przepuścić przez sokowirówkę lub dobrze wygnieść w prasie. Przechowywać w lodówce max 3 dni lub zamrozić w woreczkach do lodu i przechowywać w zamrażarce. Stosować po 30-60 ml 2-3 razy dziennie.

Syrop – Sirupus Melandrii albi: do 100 ml nalewki lub maceratu wlać 100 ml miodu, warto dodać propolis (1-2%). Zażywać przy nieżytach i zakażeniach układu oddechowego 4 razy dziennie po 10 ml.

Napar – Infusum Melandrii albi: 2 łyżki ziela lub korzenia suchego i rozdrobnionego zalać 1 szklanką wrzącej wody. Parzyć pod przykryciem. Po 20-30 minutach przecedzić, dodać miód, syrop klonowy, z agawy, melasę lub syrop malinowy i pić małymi porcjami. W ciągu dnia wypić 1-2 szklanki naparu. W ostrych stanach 2-3 szklanki naparu w ciągu dnia.

Odwar – Decoctum melandrii albi: 1 czubatą łyżkę korzeni suchych i rozdrobnionych zalać 1 szklanką zimnej wody, postawić na reszo i na wolnym ogniu doprowadzić do zagotowania; garnczek częściowo przykryć. Gotować 20 minut, po czym odstawić do przestygnięcia. Przecedzić. Dopełnić brakującą ilość wody. Pić do dwóch szklanek odwaru dziennie. przy chorobach zakaźnych z objawami ze strony układu moczowego i oddechowego i przy nieżytach płuc oraz oskrzeli pić często, małymi porcjami. można osłodzić miodem, sokiem. Ponadto do przemywania skóry, jako składnik kosmetyków.

Źródło : Dr Różański