Witamina B12

Istnieje specjalna dieta wegańska  GENMAI-SAISHOKU  opierająca się głównie na brązowym ryżu, warzywach, glonach i grzybach.

Potrawy przyrządzane są z alg: nori, kombu, wakame i hijiki, z gryki, fasoli- azuki (czerwonej soi), grzybów shitake…

Dieta opisana została w wynikach badań H. Suzuki nad zawartością witaminy B₁₂ w osoczu wegan.

Składniki tej diety  charakteryzują się wysoką zawartością kobaltu i muszą być uprawiane w sposób ekologiczny.

Witamina B12 to złożony związek organiczny, w którego skład wchodzi kobalt, jako atom centralny.

Witamina B12 (cyjanokobalamina, kobalamina) w małym stopniu jest syntetyzowana przez bakterie jelitowe. W jelicie grubym witamina nie jest wchłaniana i całość zostaje usuwana.  Występuje  w produktach zwierzęcych i jest produkowana przez bakterie.  Rośliny samoistnie nie wytwarzają tej witaminy, dlatego  wegetarianie  i  weganie często mają jej  niedobór.

 

Niewłaściwe odżywianie również powoduje niedobory B 12. Częste spożywanie cukru i produktów go zawierających (np. piwo) prowadzi do uszkodzenia flory jelitowej (zakwaszenia organizmu), co w konsekwencji prowadzi do zaburzeń jej wchłaniania.

Kobalamina magazynowana jest w wątrobie ludzkiej a jej zapasy wystarczają na 3-6 lat prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Szkody neurologiczne spowodowane długotrwałym niedoborem witaminy B12 są nieodwracalne, a objawy niedoboru mogą ustąpić dopiero po wielu latach regularnego przyjmowania.

 

 Produkty zawierające pewną ilość kobalaminy wg niektórych źródeł:

• drożdże spożywcze
• algi ( zwłaszcza Aphanizomenon flos-aquae)
• grzyby ( m.in. shitake)
• fermentowana soja
• gryka
• mięso (m.in. wołowina, króliki, wieprzowina, kurczaki)
• wędliny
• podroby (np. wątroba, nerki)
• ryby (m.in. szczupak, śledź, pstrąg , makrela, tuńczyk, sardynki, łosoś)
• owoce morza (m.in. ostrygi, homary, skorupiaki)
• sery żółte
• żółtka jaj
• mleko
• jogurty
• kefiry
• sery twarogowe
• śmietana
• pieczarki ze skórką
• makarony jajeczne ( mała ilość)
• fermentowana czarna herbata (analogi witaminy B12)
• największym źródłem witaminy B 12 są  produkty fortyfikowane, czyli wzbogacane witaminą B12 : płatki zbożowe, produkty sojowe, batoniki energetyczne.
• Lactobacillus(rodzaj bakterii stwierdzony w przewodach pokarmowych niektórych ludzi i w większości suplementów probiotycznych. Istnieją dowody, że niektóre gatunki z tego rodzaju wytwarzają witaminę B12).

Wapń, pomaga organizmowi przyswoić witaminę B12

Antagonistami witaminy B12 są witaminy C i B1, utrudniają one jej wchłanianie

Szeroki zakres wartości pomiaru analogów witaminy B12, pomiędzy próbkami spiruliny w jednej metodzie wskazuje, że ma ona całą gamę analogów B12, wiele z nich to nieaktywne analogi. Niektóre z nich, mogą negatywnie wpływać na aktywność metaboliczną prawdziwej witaminy B12 u ludzi.

Formy B12, zawarte w surowej nori, mogą przechodzić w szkodliwe, nieaktywne analogi witaminy B12 podczas suszenia; w ten sposób suszona nori obniża status witaminy B12. Yamada i inni. (1999) stwierdzili: chociaż suszona nori, nie może być użyta jako źródło witaminy B12, w małych ilościach, nie jest szkodliwa.  Badacze uważają, że surowa nori jest wyśmienitym źródłem aktywnej witaminy B12.

Istnieje krótki raport, często cytowany w literaturze wegańskiej, stwierdzający, że : witamina B12 znajduje się w glebie. Robbins i inni.  (1950, New York Botanical Gardens) użyli Euglena gracilis var. bacillari jako mikrobiologiczny test na witaminę B12 lub jej fizjologiczne ekwiwalenty. Większa część bakterii oraz pleśni (Actinomycetes) w glebie, jest znana z wytwarzania analogów B12.

Analogi B12, stwierdzono w korzeniach roślin (0,0002-0,1?g B12/g świeżego materiału). Niektóre łodygi, posiadają analogi B12, lecz liście oraz owoce w przytłaczającej większości, nie zawierają analogów witaminy B12. Analogi witaminy B12, stwierdzono w wodzie sadzawkowej oraz w szlamie. Nie było wspomniane w tym raporcie, ile rodzajów gleb było przetestowanych. Zdawało się, że wszystkie okoliczne rodzaje gleb. Nie ma sposobu, aby dowiedzieć się, czy te analogi należą do aktywnych, czy do nieaktywnych form B12.

U wielu glonów morskich stwierdzono analogi witaminy B12. Większość glonów morskich to makroalgi, które systematycznie nie są właściwymi roślinami. Niektóre makroalgi zawierają enzym, który używa kobalaminę, ale zawiera również enzym o tej samej funkcji, który nie wymaga cobalaminy w przypadku gdy jej nie ma. Te makroalgi nie wytwarzają własnej kobalaminy, lecz raczej wykazują symbiozę z bakteriami wytwarzającymi kobalaminę. Nie wiadomo czy kobalamina ta jest  aktywną witaminą B12 dla ludzi.

Jeżeli będziemy produkty ekologiczne takie jak marchew przetrzymywać w temperaturze pokojowej przez kilka godzin, bakterie na powierzchni marchwi zaczną wytwarzać witaminę B12. Jednak aby do tego doszło, wymagane jest osiedlenie się specyficznych szczepów bakteryjnych oraz związków kobaltu. Do tej pory, badania z użyciem metody opartej na obniżaniu metylomalonylu, tego nie potwierdziły, zatem tego rodzaju produkty nie powinny być uważane że dostarczają witaminy B12.

Przeprowadzona badania z roślinami, takimi jak : sałata, soja, jęczmień, szpinak. Uprawiano je w doniczkach w 2,5 kg gleby. Dodano 10 g nawozu bydlęcego do gleby. Część roślin było dokładnie umyte, aby usunąć glebę, zanim przystąpiono do pomiarów witaminy B12. Dalsza analiza wskazywała, że większość lub wszystkie analogi B12 w roślinach, były niezwiązane. Mozafar stwierdził, że: pobór witaminy B12 z gleby, szczególnie nawożonych nawozem naturalnym, może dostarczać trochę witaminy B12, dla ludzi odżywiających się roślinami. Czy to oznacza, że produkty ekologiczne są dobrym źródłem witaminy B12? Nie, badania wskazują jedynie, że gdy analogi witaminy B12 są dostarczane do gleby, to rośliny absorbują te analogi.

 

ROLA WITAMINY B12

Witamina B12 bierze udział w powstawianiu czerwonych krwinek w szpiku kostnym.

Potrzebna jest do wszystkich procesów wzrostowych i podziałów komórkowych.

Niezbędna w syntezie kwasów nukleinowych DNA i RNA, węglowodanów oraz niektórych lipidów i białek.

Potrzebna do ochrony osłonki mielinowej w komórkach nerwowych oraz do wytwarzania w błonach komórkowych fosfolipidów, niezbędnych do właściwego przewodnictwa nerwowego.

Wspólnie z witaminą B6 i kwasem foliowym obniża poziom homocysteiny, co z kolei chroni organizm przez zawałem serca.

Witamina B12 uczestniczy w syntezie metioniny (niezbędnego aminokwasu), który m.in. przyczynia się do wykształcenia uczuć, takich jak: miłość, szczęście i radość.

Chroni przed nowotworami (z wyjątkiem nowotworów krwi, ponieważ jest dobrze przyswajalna przez komórki nowotworowe i stymuluje ich wzrost).

Niedobory witaminy B12 to :

– napięcie nerwowe, drażliwość,

– ból mięśni,

– nadwrażliwość na ciepło i zimno,

– zaburzenia wzrostu,

– problemy z wątrobą,

– miażdżyca wieńcowa, zawał serca,

– cukrzyca,

– stany zapalne skóry,

– zaparcia.

W różnych źródłach podawane są dodatkowe objawy niedoboru witaminy B12 jako złożony zespół chorobowy.

Neurologiczne objawy niedoboru:

• parestezje (mrowienie/drętwienie) palców dłoni i stóp,
• osłabienie,
• niepewność chodu,
• zaburzenia czucia wibracji, czucia dotyku, czucia głębokiego, czucia temperatury i bólu,
• osłabienie siły mięśniowej kończyn,
• wzrost napięcia mięśniowego o typie spastycznym (sztywność, zwiększone napięcie, przykurcze),
• objawy zespołu piramidowego,
• zanik nerwu wzrokowego,
• nadmierne odruchy,
• zaniki pamięci.

Psychiatryczne objawy niedoboru:

• zaburzenia poznawcze – od łagodnych do otępienia,
• zaburzenia zachowania, apatia, drażliwość,
• czasem zespoły urojeniowe przypominające schizofrenię,
• zaburzenia świadomości (splątanie),
• stany depresyjne (włącznie z tendencjami samobójczymi),
• paranoja,
• nerwowość,
• depresja,
• obniżony poziom norepinefryny w mózgu.

 

Z badań wynika, że dzieci z niedoborem witaminy B12 osiągają gorsze wyniki w szkolnych sprawdzianach poznawczych oraz że dieta makrobiotyczna (dieta bogata w błonnik, niskotłuszczowa; 50% dziennego spożycia z ziaren) w dzieciństwie pogarsza zdolności poznawcze w wieku dojrzewania.

 

Źródła :

1.„https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Genmai-Saishoku&oldid=43719991”,

2.dietetycy.org.pl,

3.Witamina B₁₂ w tempeh, glonach, produktach ekologicznych i innych produktach roślinnych.